Έχει τεκμηριωθεί μια ποικιλία αποτρόπαιων εγκλημάτων που εξυπηρετούσαν εξαγνιστικούς και λατρευτικούς σκοπούς: ανθρωποθυσίες, βιασμοί*, ακρωτηριασμοί γυναικείων γεννητικών οργάνων. (*Ο βιασμός μιας περαστικής γυναίκας από κάποιον δερβίση θεωρούνταν, σε διάφορες χώρες, σαν θεϊκό σημάδι1.)
Παραθέτω με χρονολογική σειρά κάποια χαρακτηριστικά του πολιτισμικού υπόβαθρου της βίας.
Η Ιλιάδα (8ος π.Χ. αιώνας), το πρώτο και σημαντικότερο γραπτό μνημείο του - δυτικού τουλάχιστον - πολιτισμού είναι βουτηγμένη στο αίμα. Ο ποιητής και το ακροατήριό του σταματούν με αγάπη σε κάθε πράξη φόνου2α: Μετά [ο Αγαμέμνονας] σκοτώνει τον Ιππόλοχο, που ’χε πηδήξει κάτω· με το σπαθί τα χέρια του ’κοψε, του πήρε το κεφάλι, και το κορμί του σπρώχνει, ως κούτσουρο να κυλιστεί στ’ ασκέρι2β.
Ο Προφήτης Ιεζεκιήλ, ένας από τους τέσσερις μεγάλους προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης, απευθύνεται στα τέλη του 7ου π.Χ. αιώνα στα όρνια και τα προετοιμάζει: Κρέα γιγάντων φάγεσθε και αίμα αρχόντων της γης πίεσθε3.
Στο Κατά Λουκάν Ευαγγέλιον, που συντέθηκε περί το 70 μ.Χ., ο Ιησούς μαίνεται: Πλὴν τοὺς ἐχθρούς μου ἐκείνους, τοὺς μὴ θελήσαντάς με βασιλεῦσαι ἐπ᾿ αὐτούς, ἀγάγετε ὧδε καὶ κατασφάξατε αὐτοὺς ἔμπροσθέν μου4.
Δεν θα μάθουμε ποτέ γιατί ο ακόλουθος του ιδρυτή της χριστιανικής εκκλησίας - ο μοναδικός από τους τέσσερις ευαγγελιστές του κανόνα και οι μόνοι με το δάσκαλό του που δεν είδαν και δεν άκουσαν ποτέ τον Χριστό – παρέθεσε ή παραθέσαν αυτήν την αντιφατική έκρηξη στο έργο του. Σίγουρα πάντως ένας μεγάλος αριθμός πιστών τους πήρε τους συγκεκριμένους στίχους τοις μετρητοίς και τους αξιοποίησαν με εντυπωσιακή επιτυχία κατά γράμμα.
Το Κοράνιο, που επίσης δεν αποφεύγει τις αντιφάσεις, παραγγέλλει: Μάχεσθε υπέρ πίστεως κατά των πολεμούντων υμάς… Φονεύετε αυτούς όπου τους εύρητε και αποδιώξατε αυτούς όθεν απεδίωξαν υμάς. Ο πειρασμός της ειδωλολατρείας είναι χείρων της εν τω πολέμω σφαγής… Μάχεσθε μέχρις ότου αποσοβηθή αφ’ υμών ο κίνδυνος του πειρασμού… Αν οι εχθροί θέσωσι τέρμα εις τας πράξεις αυτών, τότε ας παύσωσιν αι εχθροπραξίαι, εκτός αν πρόκηται περί ασεβών5.
Στο πεδίο της κρατικά οργανωμένης βίας προηγήθηκε το Βέλγιο. Το Βέλγιο των μόλις 30.528 km2, που απέκτησε τη σύγχρονη υπόσταση του το 1839, άρχισε υπό τον Λεοπόλδο ΙΙ το 1885 τη γενοκτονία στο Κονγκό προκαλώντας έως το 1908 τεκμηριωμένα το θάνατο 10 εκατομμυρίων Κονγκολέζων. Το 1885 ο πληθυσμός του Βελγίου έφτανε τα 5,810 εκ. ανθρώπους.
Συνέχισαν οι Γερμανοί με τη γενοκτονία των Χερέρο και Νάμα στη Νοτιοδυτική Αφρική από το 1904 με έναν – ευτυχώς – πολύ πιο περιορισμένο αριθμό θυμάτων. Το σύνολο των νεκρών της γενοκτονίας που διήρκεσε τουλάχιστον μια δεκαετία, έως το 1914, υπολογίζεται περί τα 70 χιλ. άτομα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το 1914 οι δυτικοί αποικιοκράτες με την οργανωμένη βία κυριαρχούσαν στο 84% του πλανήτη. Κατά συνέπεια αυτά που ανέφερα δεν μπορούν παρά να είναι η κορυφή του παγόβουνου.
Θα ακολουθούσε το ασύλληπτο μέγεθος τις ναζιστικής θηριωδίας στη διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου. Οι Γερμανοί προκάλεσαν το θάνατο 27 εκατομμυρίων Σοβιετικών, 6 εκατομμυρίων Εβραίων*, από τους οποίους τα 3 εκατομμύρια υπήρξαν Πολωνοί υπήκοοι, και 3 εκατομμυρίων Πολωνών. (* Είχαν προηγηθεί κι άλλοι διωγμοί σε βάρος των Εβραίων σ’ όλη την έκταση της ευρωπαϊκής ηπείρου. Το Ολοκαύτωμα υπήρξε το απόγειο.)
Την περίοδο 1943 – 1944 οι Βρετανοί υπό τον τότε Πρωθυπουργό Winston Churchill* είχαν προκαλέσει το Λιμό της Βεγγάλης, στο σημερινό Μπανγκλαντές, με αποτέλεσμα το θάνατο τουλάχιστον τριών εκατομμυρίων ανθρώπων. (*Στις επίμονες εκκλήσεις των Leo Amery, Υπουργού Εξωτερικών για την Ινδία και Archibald Wavell, Αντιβασιλέα της Ινδίας, προς τον Τσώρτσιλ να άρει τον ναυτικό αποκλεισμό και να επιτρέψει τουλάχιστον τον εφοδιασμό με κάποια βασικά είδη διατροφής γιατί οι άνθρωποι πέθαιναν πλέον σωρηδόν από την πείνα εκείνος απάντησε: why Gandhi hadn’t diet yet – Ο Γκάντι γιατί δεν πέθανε ακόμη6.)
Ο George Murray Levick, 1876 – 1956, υπήρξε ο γιατρός που από 1911 ακολουθούσε την αποστολή Tera Nova, 1910 – 1913, του Βρετανού εξερευνητή Robert Falcon Scott στην Ανταρκτική.
Ο επικεφαλής της εξερευνητικής αποστολής θεωρούσε τον George Levick καμένο χαρτί· άχρηστο και αδιάφορο: Φαίνεται ότι δεν έχει καμία απολύτως διάθεση να μάθει κάτι νέο. Είμαι σίγουρος πως αν ήταν στην ευχέρειά του δεν θα έκανε τίποτα εξαιτίας της απουσίας προσωπικού κινήτρου.
Ο Robert Scott απατούνταν οικτρά. Ο George Levick αξιοποίησε τον ατέλειωτο χρόνο στην παγωμένη έρημο για να κάνει επίμονες και ακριβείς παρατηρήσεις στους πιγκουίνους της Αδελίας. Οι καταγραφές του υπήρξαν τόσο αποκρουστικές που o Sidney Harmer, επικεφαλής ζωολόγος του Natural History Museum την περίοδο εκείνη, εξαίρεσε από το βιβλίο Antarctic Penguins του George Levick, που εκδόθηκε το 1914 τις περιγραφές με τις διεστραμμένες για τη βικτωριανή ηθική πτυχές της ερωτικής ζωής των εξωτικών πτηνών. Πίστευε πως η κοινή γνώμη θα σκανδαλίζονταν υπέρμετρα.
Ο George Levick που είχε εκπλαγεί και ο ίδιος συναίνεσε σιωπηρά. Για τις καταγραφές των ιδιαίτερα σκληρών σκηνών είχε επινοήσει ένα δικό του κρυπτογραφικό σύστημα στο οποίο χρησιμοποιούσε το ελληνικό αλφάβητο: Σήμερα το απόγευμα είδα κάτι ασυνήθιστο. Ένας πιγκουίνος σοδόμιζε έναν νεκρό πιγκουίνο. Σήμερα σάστισα παρακολουθώντας ένα ακόμη καταπληκτικό περιστατικό. Ένας θηλυκός πιγκουίνος που άγνωστο πως είχε τραυματιστεί στα οπίσθια σέρνονταν υποφέροντας. Και ενώ σκεφτόμουν αν θα έπρεπε να την απαλλάξω από το μαρτύριό της, την αντιλήφθηκε ένας αρσενικός και αφού την παρατήρησε για λίγο τη βίασε ενώ εκείνη δεν μπορούσε να αμυνθεί7.
Σε άλλες καταχωρήσεις του ο George Levick εκφράζει την αποστροφή του για την βιαιότητα των συγκεκριμένων πτηνών, σημειώνοντας: Γι’ αυτούς τους πιγκουίνους καμία πράξη δεν είναι αποκρουστική. Συνεχίζει περιγράφοντας τον βιασμό των ανηλίκων πτηνών από τα ενήλικα.
Ο Νεοζηλανδός ζωολόγος Lloyd Spencer Davis, που ανακάλυψε τις αδημοσίευτες σημειώσεις στα αρχεία της βιβλιοθήκης του Μουσείου έναν αιώνα αργότερα και προχώρησε στην κριτική έκδοσή τους, αιτιολογεί τους βιασμούς των ανηλίκων, υποστηρίζοντας ότι παρουσία των ενηλίκων προστάτευε τους νεοσσούς από την αρπακτικότητα των γλάρων.
Δεν υπάρχουν όμορφοι κόσμοι ηθικοί αγγελικά πλασμένοι. Ούτε στην ειδυλλιακή φύση.
#Wildlife #CrimesAgainstHumanity #Ukraine #Genocide
Παραπομπές:
1. Ηλίας Πετρόπουλος, Το Άγιο Χασισάκι, Σελ. 233. Ο Ηλίας Πετρόπουλος μετά τα νομικά στη Θεσσαλονίκη είχε σπουδάσει και τουρκολογία στο Παρίσι.
2α-2β. M.I. Finley, Ο Κόσμος του Οδυσσέα, Σελ.149. Ιλιάδα Λ 145-147.
3. Ιεζεκιήλ, 39.18.
4. Κατά Λουκάν Ευαγγέλιον, 19.27.
5. Αποσπάσματα από το Κοράνιο, 2, 186-189.
6. Tharoor, Shashi. "The Ugly Briton", Time com. Retrieved 14 April 2017 & Talk:Bengal famine of 1943/Archive 5.
7. Der Spiegel, Nr.6 | 5.2.2022, s. 108-109.