Τις κρίσιμες στιγμές, όταν απειλήθηκε η ανεξαρτησία των ελληνικών πόλεων, οι Έλληνες αμφισβήτησαν τη μαντική αυθεντία των Δελφών. Φρόντισαν όμως να μην ακυρώσουν την κοινωνική χρησιμότητα της έστω και θρησκόληπτης ευσέβειας. Έξυπνα και πρακτικά εξαγόρασαν την εύνοια του Απόλλωνα μέσω των ιερουργών του και άλλαξαν το χρησμό.

Σχεδόν ένα χρόνο πριν τη Μάχη των Θερμοπυλών και τις Ναυμαχίες στο Αρτεμίσιο και στη Σαλαμίνα (Αύγουστος – Σεπτέμβριος 480 π.Χ.), το φθινόπωρο του 481 π.Χ. η αντιπροσωπεία των Αθηναίων, των Σπαρτιατών και των άλλων Ελλήνων από τις συνολικά 31 πόλεις που είχαν συνεδριάσει στον Ισθμό και αποφασίσει να αντισταθούν στους Πέρσες, συμβουλεύτηκε το Μαντείο των Δελφών.

Στον αρχικό της χρησμό η Πυθία προέτρεψε τους Αθηναίους να εγκαταλείψουν την πόλη τους: ὦ μέλεοι, τί κάθησθε; λιπὼν φεῦγ᾽ ἔσχατα γαίης δώματα καὶ πόλιος τροχοειδέος ἄκρα κάρηνα. (Ταλαίπωροι, τί κάθεστε; Στα πέρατα του κόσμου να φύγετ᾽ είναι ώρα· τα δώματα και τα ψηλά τα κάστρα παρατήστε της στρογγυλής σας πόλης.)

Όταν οι απεσταλμένοι συνήλθαν από τη δυσάρεστη έκπληξη και ξεπέρασαν την οργή και την αμηχανία, επέμεναν. Δεν μπορούσαν να επιστρέψουν στην Αθήνα με μια τέτοια δυσοίωνη και ηττοπαθή συμβουλή.

Στην 32^η επέτειο των γεγονότων στην Πύλη της Ουράνιας Ειρήνης το σύνολο του πολιτικού φάσματος της Δύσης, που αυτοαποκαλούνται δημοκράτες, νεοφιλελεύθεροι, προοδευτικοί, οικολόγοι, αριστεροί και άλλα ηχηρά παρόμοια, ελεεινολογεί* το κινεζικό καθεστώς.

(*ελεεινολογώ : μιλώ χαρακτηρίζοντας και περιγράφοντας κάποιον ή κάτι ως ελεεινό, άξιο οίκτου, συμπάθειας ή περιφρόνησης· οικτίρω)

Ωστόσο, εκείνο που πραγματικά οικτίρουν, όσοι εν πάση περιπτώσει από αυτούς έχουν μια ιδέα πέρα από τις στυλιζαρισμένες και προπαγανδιστικές εικόνες, είναι η προσπάθειά τους, που τσακίστηκε στην Tiananmen στις 4 Ιουνίου 1989, να διαβρώσουν πολιτικά την ισχυρότερη πληθυσμιακά χώρα, που ύστερα από τις μεταρρυθμίσεις του 1979 έμπαινε πλέον στο δρόμο της δυναμικής οικονομικής ανάπτυξης, να τη σύρουν δέσμια στη δυτική σφαίρα επιρροής και να την παραδώσουν στις διαθέσεις των αρπακτικών του δυτικού καπιταλισμού. Το είχαν επιχειρήσει και μερικά χρόνια πριν.

Άλλοι έχουν τις θεσμικές αρμοδιότητες και την επαγγελματική κατάρτιση να σχολιάσουν τα νομικά και ηθικά ζητήματα που εγείρει η περίπτωση του κυοφορούμενου άγους¹ της μάλλον επικείμενης θριαμβικής εξόδου του Δημήτριου Κουφοντίνα. Άλλωστε εξαιτίας των ερμηνευτικών ακροβατισμών και των ανοίκειων συμψηφισμών η αντιπαράθεση έχει εκτροχιαστεί. Η συζήτηση κινείται εκτός θέματος.

Εγώ θα αναφερθώ στον αυθαίρετο συνειρμό που μου προκαλεί η περίπτωση. Πρόκειται για την ομηρία του Γάιου Ιούλιου Καίσαρα, στο πρώτο τέταρτο του 1^ου π.Χ. αιώνα. Τον παραθέτω λοιπόν, θεωρώντας ότι ακόμη και οι αναγνώστες που δεν θα αναγνωρίσουν την ποικιλία των αλληλουχιών με την ιστορική αυτή παρέκβαση, που εννοείται ως αλληγορία, θα ξεχαστούν προσωρινά από την αρχικά κωμική και στην κατάληξή της τραγική ειρωνεία ενός περιστατικού μιας άλλης εποχής, όχι όμως και ενός άλλου κόσμου.    

Το 75 π.Χ. ο 25-χρονος τότε Ιούλιος Καίσαρας ταξίδευε στο Αιγαίο με προορισμό τη Ρόδο και σκοπό να παρακολουθήσει μαθήματα ρητορικής από τον Απολλώνιο Μόλωνα. Στη διάρκεια του ταξιδιού ο ίδιος και η συνοδεία του αιχμαλωτίστηκαν από Σικελούς πειρατές. Όταν οι πειρατές απαίτησαν για την απελευθέρωσή του ένα τυχάρπαστο, αν και υψηλό ποσό 20 αργυρών ταλάντων², ο Ιούλιος Καίσαρας τους χλεύασε για την αμάθεια και τον ερασιτεχνισμό τους. Τους είπε ότι δεν ήξεραν με ποιόν είχαν να κάνουν, τόνισε ότι άξιζε τουλάχιστον τα διπλάσια και απαίτησε να ζητήσουν 50 αργυρά τάλαντα.

Οδηγούμαστε όχι μόνο στη χρεοκοπία,

αλλά και σε μια σκληρή ημιφασιστική λύση με τεράστια πτώση του βιοτικού επιπέδου και μαζική ανεργία.

Απόσπασμα Προκήρυξης της 17 Νοέμβρη, 1986.

Η περίοδος του πυκνού πολιτικού χρόνου με τις διαδοχικές εκλογές κορυφώνονταν στις 3 Ιουλίου 1989 και οδηγούσε στο σχηματισμό της κυβέρνησης συνεργασίας Φλωράκη-Κύρκου-Μητσοτάκη. Πριν και μετά από την εξέλιξη αυτή η επαναστατική-τρομοκρατική οργάνωση 17Ν έπαιρνε θέση.

Μετά την ψυχρή τεκμηρίωση ενός οξυδερκούς πολιτικού σκεπτικού που στηρίζονταν στην εμπεριστατωμένη ανάλυση των τότε κοινωνικών, οικονομικών και διπλωματικών συνθηκών τον Απρίλιο του 1986 κατέληγε σε συμπεράσματα που θα αποδεικνύονταν διορατικά: Η χώρα οδηγείται με μαθηματική ακρίβεια στην οικονομική χρεοκοπία και την καταστροφή. Στο μαρασμό, την εναπόθεση της τύχης της στις αγαθές προθέσεις των δυτικών τραπεζών, της ΕΟΚ, του ΔΝΤ. Οδηγούμαστε όχι μόνο στη χρεοκοπία, αλλά και σε μια σκληρή ημιφασιστική λύση με τεράστια πτώση του βιοτικού επιπέδου και μαζική ανεργία.

Η προκήρυξη είχε προκαλέσει τεράστια αίσθηση. Η απήχηση οφείλονταν στο ότι απαντούσε στην πείρα και το ένστικτο των πολιτών. Το κείμενο προσωποποιούσε και εξηγούσε το ρόλο των κεφαλαιοκρατών, των πολιτικών, των ανωτέρων κρατικών υπαλλήλων και των προβεβλημένων δημοσιογράφων.

Η πανδημία covid-19 μπορεί να έχει εκτροχιάσει τον κόσμο το 2020, αλλά μια πολύ πιο θανατηφόρα ασθένεια έχει διαμορφώσει την ανθρώπινη ιστορία για χιλιάδες χρόνια. Η ελονοσία νίκησε στρατούς, τροφοδότησε το εμπόριο σκλάβων και ξεκίνησε το σύγχρονο περιβαλλοντικό κίνημα.

Αφιερώστε ή μάλλον επενδύστε μερικά λεπτά και προσέξτε την άκρως ενδιαφέρουσα και επίκαιρη παρουσίαση που επιμελήθηκαν οι συντάκτες του κορυφαίου και με παγκόσμια απήχηση βρετανικού περιοδικού The Economist: (Σε αντίθεση με τα κείμενα της έντυπης έκδοσης η γλώσσα δεν είναι εξεζητημένη και υπάρχουν υπότιτλοι)