Αντίθετα παράλληλα με την πρόοδο, προοδεύει κι αυτή. Μ’ ένα μοχθηρό πάθος μαζεύονται οι στερεότυπες φράσεις που λένε οι άνθρωποι γύρω μας, για να φανούν έξυπνοι κι ενημερωμένοι. Η σημερινή βλακεία σημαίνει όχι πια την άγνοια, αλλά τη μη-σκέψη των κοινοτοπιών. Η ανακάλυψη αυτή είναι πιο σημαντική για το μέλλον της ανθρωπότητας απ’ ό,τι οι πιο καταλυτικές ιδέες του Μαρξ και του Φρόιντ. Γιατί μπορούμε να φανταστούμε το μέλλον χωρίς την πάλη των τάξεων ή την ψυχανάλυση, αλλά χωρίς την ακατάσχετη αύξηση των κοινοτοπιών που, εγγεγραμμένες στους ηλεκτρονικούς εγκεφάλους, διαδιδόμενες από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, κινδυνεύουν να αποβούν σύντομα μια δύναμη που θα συντρίβει κάθε πρωτότυπη και ατομική σκέψη και θα πνίξει έτσι την ίδια την ουσία του πολιτισμού.

Μέχρι πρόσφατα, ο μοντερνισμός σήμαινε μια μη-κομφορμιστική εξέγερση εναντίον της κοινοτυπίας και του κιτς. Σήμερα ο μοντερνισμός συγχέεται με την τεράστια ζωτικότητα των μέσων μαζικής επικοινωνίας και το να είσαι μοντέρνος σημαίνει την ξέφρενη προσπάθεια να είσαι ενημερωμένος, να είσαι εξομοιωμένος, να είσαι ακόμα πιο εξομοιωμένος από τους πιο εξομοιωμένους. Η νεωτερικότητα έχει περιβληθεί το σχήμα του κιτς.

Μίλαν Κούντερα, Η Τέχνη του Μυθιστορήματος, Βιβλιοπωλείον της Εστίας Ι.Δ. Κολλάρου & Σιας Α.Ε. 1988, Σελ 172-174.