Regimini militantis Ecclesiae*.
(*To the Government of the Church Militant.
Pope Paul III on September 27, 1540.)
Όλα τα πάθη είναι στην ουσία ιησουίτικα. Και δεν υπάρχει περισσότερος ιησουιτισμός απ’ αυτόν του πόθου.
Honoré de Balzac, Χαμένες Ψευδαισθήσεις, Σελ. 34 & 155.
Ο Ιγνάτιος Λογιόλα (Ignacio de Loyola), 1491 – 1556 ίδρυσε το Τάγμα των Ιησουιτών (Societas Iesu), που χαρακτηρίζονταν και για τον έντονα αντιμεταρρυθμιστικό προσανατολισμό του, στις 15 Αυγούστου1534. Ανακηρύχτηκε Άγιος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας το 1622.
Υπό την ηγεσία του Claudio Acquaviva SJ (: Societas Jesu), 1543 – 1615, του πέμπτου Superior General of the Society of Jesus, που θεωρείται ο δεύτερος ιδρυτής του Τάγματος και σύνθημα το fortiter in re, suaviter in modo (resolute in execution, gentle in manner) το Τάγμα τριπλασίασε το μέγεθός του, φτάνοντας τα 13 χιλ. μέλη που ήταν κατανεμημένα σε 550 αποστολές σε 15 επαρχίες. Είχαν εξαπλωθεί μέχρι την Ινδία, την Ιαπωνία και την Κίνα.
Σε λίγο σχετικά χρονικό διάστημα όλη η ανώτερη και ανώτατη εκπαίδευση της Ευρώπης είχε περιέλθει στα χέρια Ιησουιτών, αφού θεωρούνταν άτομα με εξαιρετική μόρφωση και κοφτερό πνεύμα. Σύντομα έγιναν εξομολόγοι των Καθολικών βασιλέων και ευγενών της Ευρώπης, αποκομίζοντας και πολιτική εξουσία. Οι Ιησουίτες ήταν το μεγάλο όπλο της Καθολικής Εκκλησίας: ποτέ δεν παραφέρονταν, δεν προχωρούσαν σε φραστικές ή σωματικές επιθέσεις, αλλά απαντούσαν πάντα με φιλικό, μειλίχιο τρόπο, κάτι που τους προσέδωσε και τον χαρακτηρισμό τους ως υποκριτών.
Πρέπει βέβαια να σημειωθεί πως η υποκρισία δεν χαρακτηρίζει αποκλειστικά και μόνο κάποιους από τους ανθρώπους της εξουσίας. Χαρακτηρίζει και φαινομενικά αλτρουιστικά άτομα που υποκύπτουν – και - στη φθοροποιό επίδραση της φιλανθρωπίας και της ελεημοσύνης ιδιαίτερα όταν αυτή διενεργείται επαγγελματικά. Δεν είναι μόνο η πατρίδα και η θρησκεία τα ασφαλή καταφύγια και τα προκαλύμματα των απατεώνων· είναι και το εμπόριο με την ανθρώπινη αγωνία, την απόγνωση και τον πόνο.
Ένα πέπλο συνωμοσιολογικού μυστηρίου κάλυπτε ή και καλύπτει διαχρονικά τη δράση και τη λειτουργία των Ιησουιτών. Αν και κατά καιρούς υπέστησαν διωγμούς και απαγορεύσεις, με διαρκέστερες αυτές του 1758-1773 και 1872 – 1917, κατόρθωσαν να αναδείξουν δεκαεπτά Πάπες. Ο σημερινός προκαθήμενος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, ο Πάπας Φραγκίσκος, είναι Ιησουίτης.
Ενδεικτική της διεισδυτικής ικανότητας και της πολιτικής επιρροής του Τάγματος ακόμη και στις Αυλές της Ευρώπης που δεν ακολουθούσαν τον καθολικισμό είναι η άρνηση του Μεγάλου Φρειδερίκου, 1712 – 1786, και της Μεγάλης Αικατερίνης, 1729 – 1796, να εκτελέσουν την απόφαση του Πάπα Κλήμη ΙΔ΄ που είχε επιβάλει την απαγόρευση της δράσης τους από το 1758 έως το 1773.