Στο αρχέγονο τελετουργικό μπορεί να πάρει μέρος οποιοσδήποτε κάτοικος, όσο αδέξιος κι αν είναι. Το αιματηρό έθιμο ανάγεται ιστορικά στους Wikings και οι πρώτες επίσημες αναφορές γι’ αυτό αρχίζουν το 1584. Ο μηχανικός περιβάλλοντος Henrik Akurstein δικαιούται θηρευτικό μερίδιο. Με το μικρό του ταχύπλοο πήρε μέρος σ’ όλη τη διαδικασία από την παγίδευση των φαλαινών στον κόλπο του Hvannasund μέχρι και τον τεμαχισμό των μεγάλων θηλαστικών. Το κρέας και το λίπος τους θεωρούνται delicatessen, αλλά ‘μπορούμε να τα απολαμβάνουμε μόνο μια φορά το μήνα’, διαμαρτύρεται ο νεαρός μηχανικός. Οι Υγειονομικές Αρχές συστήνουν την περιορισμένη κατανάλωση, επειδή στα κήτη έχουν ανιχνευτεί υψηλές συγκεντρώσεις διοξινών και βαρέων μετάλλων. Κατά την περίοδο της παράταιρης αλιείας περίπου χίλιες φάλαινες εξοντώνονται μόνο στις συγκεκριμένες περιοχές του Βασιλείου της Δανιμαρκίας (sic). Σε ένα εκτιμώμενο πληθυσμό περί τις επτακόσιες χιλιάδες τέτοιων κητοειδών η συγκεκριμένη αλίευση δεν συνιστά απειλή, σύμφωνα με τους κατοίκους των νησιών. Αξίζει τον κόπο όλο αυτό για το σπάνιο αλλά μολυσμένο κρέας; ‘Το Grind’, όπως ονομάζουν τη φαλαινοθηρία, ‘ανήκει στο τρόπο ζωής μας’, επιμένει Henrik Akurstein, ‘το ίδιο όπως και η εκτροφή προβάτων ή το ψάρεμα’. Το πόσο στα σοβαρά παίρνουν αυτήν την υπόθεση οι συμπολίτες του φαίνεται και από το γεγονός ότι στην Πρωτεύουσα του κρατιδίου, Torshavn, το τοπικό Κοινοβούλιο ψήφισε ειδικό νόμο τον περασμένο Μάιο για την προστασία του Grind. Εναντίον όποιου αποδειχθούν κατηγορίες για παρεμπόδιση της φαλαινοθηρίας, θα μπορούν πλέον να οδηγήσουν σε ποινές φυλάκισης μέχρι και δύο ετών. ‘Ο νόμος ψηφίστηκε ειδικά για μας, ώστε να μας ακυρώσει’ δηλώνει εκνευρισμένος ο Lockhard McLean, καπετάνιος του Sam Simon, που πρόσφατα συνελήφθη και κρατείται. Η οργάνωση Sea Shepherd για λογαριασμό της οποίας προβαίνει στις μαχητικές του ενέργειες επικαλείται το World Charter for Nature των Ηνωμένων Εθνών για να αιτιολογήσει τις πράξεις των ακτιβιστών της. Η συγκεκριμένη οδηγία προτρέπει διεθνείς οργανισμούς, ομάδες ατόμων, ακόμη και μεμονωμένα πρόσωπα να υπερασπίζονται το περιβαλλοντικό δίκαιο και πέραν των δικαιοδοτικών ορίων των κρατών, όπως για παράδειγμα στα διεθνή ύδατα. ‘Δεν θα χρειαζόταν να κάνουμε τίποτε, αν οι κυβερνήσεις εφάρμοζαν τους νόμους για την προστασία της άγριας ζωής’ τονίζει ο Paul Watson, ιδρυτής της οργάνωσης, η οποία κατηγορείται για οικοπειρατεία ή οικοτρομοκρατία, μεταξύ άλλων και από τον οργανισμό που αποπέμφθηκε ο ίδιος το 1978. Η γνωστή Greenpeace δεν ενέκρινε ούτε τότε, όπως ούτε και τώρα τις μεθόδους του. Οι διαρκής παρακολούθηση και η τακτική παρενόχληση σκαφών, η συμπτωματική καταστροφή χιλιομέτρων διχτυών και η διατάραξη των αλιευτικών περιοχών αποτελούν τις συχνότερες μορφές παρέμβασης με σκοπό την προστασία των επαπειλούμενων με εξαφάνιση αλιευμάτων. Κυρίως καρχαριών, φώκιας, φαλαινών. ‘Εφαρμόζουμε τη μέθοδο της ενεργητικής μη βίας’ υπογραμμίζει ο Paul Watson. Το πιο εντυπωσιακό δείγμα των ενεργειών του ήταν η περίπτωση του αλιευτικού Thunder τον περασμένο Μάιο στις ακτές της δυτική Αφρικής. Σύμφωνα με την Sea Shepherd ο καπετάνιος του καραβιού αναγκάστηκε να το βυθίσει ύστερα από μια παρακολούθηση-παρενόχληση διάρκειας 110 ημερών για να εξαφανίσει τα ενοχοποιητικά στοιχεία της παράνομης δραστηριότητάς του. Το σκάφος ψάρευε παράνομα τον απειλούμενο και ακριβό μπακαλιάρο της Ανταρκτικής. Η Greenpeace διατείνεται ότι ο Paul Watson και η Sea Shepherd θέτουν σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές και έμμεσα ενισχύουν την απαγορευμένη αλιεία, ωθώντας τους παράνομους σε αρτιότερα επίπεδα οργάνωσης.
Η Sea Shepherd, που διαθέτει ήδη οκτώ σκάφη και υποστηρίζεται από διασημότητες όπως ο Sean Connery, ο Pierce Brosnan, ο McGyver, ο Christian Bale, ο Captain Kirk και άλλους αντιτείνει ότι με παθητικές δηλώσεις και περιηγητικές εμφανίσεις δεν υπάρχει περίπτωση περιορισμού της δραστηριότητας των αρπάγων. Τα αποτελέσματα φαίνεται να δικαιώνουν την άποψη της Sea Shepherd. Οι ίδιοι υπολογίζουν ότι από το 2002 μέχρι σήμερα διέσωσαν περί τις έξι χιλιάδες φάλαινες από τα καμάκια των Ιαπώνων, μόνο στις θάλασσες του νότιου Πόλου. Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης (International Court of Justice Den Haag) έχει ήδη απαγορεύσει τη φαλαινοθηρία δήθεν για επιστημονικούς λόγους. Οι οικονομικές απολαβές των λίγων εκατοντάδων μελών είναι περιορισμένες. Στην ουσία συμμετέχουν εθελοντικά. Οι εμπειρίες και οι γνώσεις όμως που αποκομίζουν είναι πολύτιμες, ποικίλες και χρήσιμες. Το σημαντικότερο μέρος των δωρεών και χορηγιών, που από το 2008 έχει σταθεροποιηθεί στα επίπεδα πάνω από τα 12 εκ ευρώ το χρόνο, επενδύεται στον εξοπλισμό της οργάνωσης, η οποία δραστηριοποιείται πλέον σε 40 χώρες. Για τον ιδρυτή και επικεφαλής Paul Watson η κατάσταση μόνο ρόδινη δεν είναι. Υπάρχουν εντάλματα σύλληψης σε βάρος του, τα οποία θα είχαν από καιρό εκτελεστεί, εάν δεν απολάμβανε μια ιδιότυπη ανοχή κι ασυλία από χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, η Γαλλία και άλλες. Ίσως η περίπτωσή τους να συνιστά και ένα παράδειγμα προς μίμηση για τη χώρα μας, η οποία μαστίζεται από άπαγες πολιτικούς διαφόρων ειδών, που καλύπτουν όλο το ιδεολογικό φάσμα. Την ώρα που αυτά συμβαίνουν στο χώρο της μαχητικής οικολογίας κυρίως στον Ατλαντικό, στον άλλο παγκόσμιο ωκεανό, τον Ειρηνικό, ετοιμάζονται για μια σημαντική καιρική αλλαγή. Σύμφωνα με τους ειδικούς επί του κλίματος και της μετεωρολογίας το El Niño επιστρέφει και από τις μέχρι τώρα παρατηρήσεις προβλέπεται να είναι έντονο. Πρώτα όμως ας θυμηθούμε τι είναι το Ελ Νίνιο. Με τη συγκεκριμένη ονομασία είναι γνωστό το μετεωρολογικό φαινόμενο στο οποίο τα κεντρικά και ανατολικά νερά του Ειρηνικού Ωκεανού στις περιοχές του ισημερινού γίνονται θερμότερα σε σχέση με άλλες περιοχές, με την τιμή της διαφοράς να υπερβαίνει τους 3°C. Η συχνότητα της διαταραχής εμφανίζεται περίπου κάθε οχτώ χρόνια και διαρκεί ένα έτος. Το Ελ Νίνιο συνοδεύεται συχνά από ακραία καιρικά φαινόμενα σε όλον τον κόσμο, με ιδιαίτερη όμως ένταση στις περιοχές του Ειρηνικού. Τα σπουδαιότερα από αυτά είναι οι ξηρασίες, οι βροχοπτώσεις, οι πυρκαγιές, οι τροπικοί κυκλώνες. Ως αιτία του φαινομένου θεωρείται η διαταραχή των αληγών δυτικών ανέμων. Το Ελ Νίνιο εκτιμάται ότι συνέβαλλε στον αφανισμό του πολιτισμού των Χμερ και ακόμη ότι επηρεάζει το λιώσιμο των πάγων στην Ανταρκτική. Ήδη στα επιφανειακά νερά του ανατολικού Ειρηνικού, σε περιοχές γύρω από τον Ισημερινό, καταγράφονται αυξημένες θερμοκρασίες, στα επίπεδα που προαναφέρθηκαν (+30 C). Σε βάθη πέρα από τα 75 μέτρα η αύξηση της τιμής αξίζει τους + 6oC. Καθώς τα θερμότερα αυτά ρεύματα κινούνται προς την επιφάνεια θα ενισχύουν το φαινόμενο στην διάρκεια των επόμενων μηνών, επηρεάζοντας τα μετεωρολογικά φαινόμενα σε εκτεταμένες περιοχές του πλανήτη. Έτσι σε άλλες περιοχές θα επικρατεί ανομβρία και άλλες περιοχές θα πλήττονται από πλημμύρες. O μετεωρολόγος Mojib Latif δεν αποκλείει την περίπτωση το El Niño που προετοιμάζεται να είναι το ισχυρότερο που θα έχει παρατηρηθεί μέχρι σήμερα, αν και τονίζει ότι το σύστημα είναι χαοτικό. Πράγμα που σημαίνει ότι η σύμπτωση διαδραματίζει σπουδαίο ρόλο. Οι έμβιοι προπομποί του φαινομένου, που υπό κανονικές συνθήκες επιβιώνουν νοτιότερα, συγκεντρώνονται ήδη στις ακτές της βόρειας Καλιφόρνια. Πρόκειται για ψάρια, πτηνά και θηρευτές, δηλαδή φάλαινες και καρχαρίες, που σε αναζήτηση τροφής καταφεύγουν στα ψυχρότερα νερά της περιοχής. Το γεγονός οφείλεται στο ότι το φαινόμενο διαταράσσει την κυκλοφορία των ρευμάτων, εμποδίζοντας τα κρύα και διατροφικά πλούσια βόρεια ρεύματα να φτάσουν μέχρι τον Ισημερινό. Οι προσομοιώσεις δείχνουν ότι η Αυστραλία και η νοτιοανατολική Ασία θα δοκιμαστούν από εκτεταμένες περιόδους ξηρασίας, με παρεπόμενο την καταστροφή της παραγωγής σιτηρών και συνέπεια την αύξηση των σχετικών τιμών. Στα δυτικά του Περού προετοιμάζονται για την αντιμετώπιση έντονων καταιγίδων, πλημμυρικών φαινομένων και κατολισθήσεων. Η Καλιφόρνια, που μαστίζεται από την πλέον παρατεταμένη περίοδο ανομβρίας, η οποία έχει καταγραφεί στη νεότερη εποχή, ετοιμάζεται να υποδεχτεί πλούσιες βροχοπτώσεις και χιόνια, ήδη από το Φθινόπωρο. Οι ειδικοί σχετίζουν τη μέση παγκόσμια θερμοκρασία του παρελθόντα Ιουνίου, που έχει καταγραφεί ως η υψηλότερη από την έναρξη των παρατηρήσεων το 1870, με το επερχόμενο Ελ Νίνιο. Στην Ευρώπη, που με αλάστορα1 δαίμονα τη χώρα μας και θρυαλλίδα2 την κυβέρνησή της, μαστίζεται ήδη από μια ιδιότυπη υπαρξιακή καταιγίδα, οι μετεωρολογικές επιπτώσεις του φαινομένου προβλέπονται ήπιες.
Παραπομπές:
1) ἀλάστωρ (-ορος, ὁ) δαίμων : Τιμωρός Θεά, Άγγελος της Καταστροφής, Daemon Planus. Στο Σοφoκλή η έκφραση βουκόλων ἀλάστωρ δηλώνει την πληγή, τη μάστιγα των βοσκών και αναφέρεται στο λιοντάρι της Νεμέας. Στον ίδιο ποιητή με την παθητική σημασία εννοείται αυτός που πάσχει από τη μανία της εκδίκησης, όπως επίσης και ο γενικά άθλιος. Στον Αισχύλο, με ετυμολόγηση από το ἀλάομαι, εννοείται αυτός που κάνει κάποιον να περιπλανιέται.(H.Liddell&R.Scott, ΜΕΓΑ ΛΕΞΙΚΟΝ της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΗΣ και Ι. Πανταζίδου ΟΜΗΡΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ)
2) θρυαλλίδα η : 1, φιτίλι, κυρίως για την πυροδότηση εκρηκτικών υλών. 2, αφορμή ενός γεγονότος, κυρίως καταστρεπτικού.
Κύρια Πηγή: Der Spiegel, 31