Μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα της 1ης Μαρτίου του 1935, με το οποίο ο Ελευθέριος Βενιζέλος δεν συμφωνούσε, αλλά είχε αποτύχει να αποτρέψει, και μετά την εκδήλωσή του το υιοθέτησε για να καλύψει τους πολιτικούς φίλους του, ομολογούσε στη σύζυγό του Έλενα Σκυλίτση στο δρόμο της αυτοεξορίας αρχικά προς την Ιταλία: Ελενίτσα, οι μεγάλοι μαστόροι κάμνουν και μεγάλα λάθη.
Στις οδυνηρές επιλογές του Μίκη Θεοδωράκη συνοψίζεται η δραματική αντιφατικότητα της σύγχρονης Ελλάδας, που στενάζει κάτω από την απειλή του κολοσσιαίου βάρους της ανεπεξέργαστης ιστορικής της κληρονομιάς: Αυτό το χώμα είναι δικό τους και δικό μας. Όποιος αντιληφθεί την απλή και δύσκολη αλήθεια αυτού του απέριττου στίχου του Γιάννη Ρίτσου αίρεται πάνω από την διαίρεση και την αποξένωση. Αυτή είναι η πατρίδα μας. Πατρίδα είναι το μέρος που δεν χρειάζεται να αιτιολογείς την παρουσία σου. Δεν ξέρω αν ο μεγάλος νεκρός θα συμφωνούσε με τη διατύπωση. Δήλωνε όμως ότι η Ελλάδα ήταν θρησκεία του.
Σε μια οργισμένη επιστολή προς τον φίλο του Eckermann ο Johann Wolfgang von Goethe, 1749 – 1832, λίγους μήνες πριν το θάνατό του, όταν πλέον αδιαφορούσε για τους τύπους της αστικής ευγένειας, κατέκρινε τον ελληνιστή φιλόλογο Schlegel, χαρακτηρίζοντάς τον αδύνατη ρέγγα, επειδή είχε τολμήσει να κατηγορήσει τον Ευριπίδη: Αντλώντας τα επιχειρήματά του από τον παλιάτσο Αριστοφάνη…Έχουν άραγε τα έθνη να επιδείξουν, από την εποχή του Ευριπίδη και μετά, έναν δραματουργό που θα ήταν άξιος να του δέσει τα σαντάλια του; Αν ένας σύγχρονος κριτικός, όπως ο Schlegel, βρίσκει ελαττώματα σ’ έναν μεγάλο αρχαίο ποιητή, αυτό μπορεί να το κάνει μόνο γονατιστός.
#Μικης_Θεοδωρακης #MikisTheodorakis