Πρέπει για τους μακάριους αμνήμονες. Τους λωτοφάγους. Για εκείνους που στην ανέφελη αγκαλιά μιας παροδικής επιτυχίας δεν θέλουν πια να θυμούνται πως είναι πρόσκαιρα όλα τα ανθρώπινα.
Για εκείνους, που αποκομμένοι από ρίζες και συνειδήσεις, απολάμβαναν το γαλήνιο ύπνο της λήθης, παραδομένοι στη σαγήνη της ματαιοδοξίας, και κάποτε, όπως τώρα, τους ξυπνάει το παγωμένο αγιάζι της ζωής που τους βρίσκει γυμνούς και μόνους.
Με τα ψέματα μπορεί να πας μπροστά. Πίσω δεν μπορείς να γυρίσεις:
Γεννήθηκα σ’ ένα χαμόσπιτο στα Μαζέικα1 που ήταν η πατρίδα των γονιών μου. Ήμουνα μπορώ να είπω ένα από τα φτωχότερα παιδιά του χωριού μου. Η μπομπότα και τα μαυροφάσουλα ήσαν οι καθημερινές τροφές του στομάχου μου. Άλλες τροφές αργιά και που διακόπτανε τη μονοτονία αυτή του καθημερινού μου συσσιτίου.
Με στείλαν στο σχολείο. Εκεί ήσαν και μερικά παιδιά πλουσίων νοικοκυραίων καλοφορεμένα και παπουτσωμένα, ενώ εγώ μαζύ με άλλα παιδιά είμαστε ξυπόλυτα. Αλλά και τα ρούχα μας ήσαν χιλιομπαλωμένα ετρεμοκουκουρίζαμε από το κρύο το χειμώνα. Στα μαθήματα όμως είμουνα πρώτος, γιατί από μικρό παιδί είχα ζήλον να μαθαίνω, και άρπαζα του δασκάλου την πνευματικήν τροφήν σαν πεινασμένο σκυλί. Ουδέποτε έφαγα ξύλο από το δάσκαλο για το μάθημα της ημέρας. Τουναντίον ο δάσκαλός μου, με έστελλεν στα περιβόλια, και του έφερνα βέργες με τις οποίες εκτυπούσε τα άλλα παιδιά· γιατί τότε οι δάσκαλοι εκτυπούσαν τα αμαθή παιδιά που δεν εδιάβαζαν να μάθουν το μάθημα της ημέρας.
Η μακαρίτισσα η μάνα μου δεν μου επέτρεπε να διαβάζω με το λυχνάρι το βράδι, γιατί έκανε οικονομία στο πετρέλαιο και ήμουν αναγκασμένος να διαβάζω όταν επέστρεφα από το σχολείο στο σπήτι και το πρωί να σηκώνομαι στα χαράματα νηστικούλης να τελειώνω μάθημα και γράψιμο έως ότου κτυπήσει η καμπάνα για το σχολείο.
Πολλά παιδιά που τα κτυπούσε ο δάσκαλος στα χέρια, που δεν ήξεραν το μάθημα, έγιναν κατόπιν επιστήμονες, εγώ που ήμουνα εξυπνότερος απ’ αυτά δεν έγινα, γιατί οι γονείς μου ήσαν φτωχοί.
Κι αυτό γίνεται και σήμερον και γι αυτό σπανίζουν οι καλοί επιστήμονες που ωφελούν την κοινωνίαν.
Ανάγκη επομένως είναι να αλλάξη το σημερινόν κοινωνικόν σύστημα, ώστε να γίνωνται επιστήμονες και τα έξυπνα φτωχόπαιδα2.
Κάθε απόπειρα σχολιασμού και ερμηνείας ωχριά μπροστά στην κρυστάλλινη καθαρότητα του μηνύματος που εκπέμπει αυτό το διαμάντι.
Η βιβλιοκριτική αξιολόγηση του αείμνηστου Ηλία Πετρόπουλου είναι εύστοχη και αμίμητη: Το πρώτο απόσπασμα* είναι ασυγκρίτως πιο γνήσιο από τα υπόλοιπα. Προφανώς, κάποιος ηλίθιος καλαμαράς εμαγάρισε** το ιερό αυτό βιβλίο.
(*το πρώτο απόσπασμα είναι αυτό που παρατέθηκε εδώ. **μαγαρίζω: λερώνω, μολύνω.)
Παραπομπές:
1. Η Κλειτορία, πιο γνωστή ακόμα και σήμερα με την παλαιότερη ονομασία Μαζέικα, είναι μεγάλος οικισμός της Αχαΐας στην περιοχή των Καλαβρύτων.
2. Απόσπασμα από το βιβλίο: Η Εξομολόγησις του Ληστάρχου Κ. Πανόπουλου προς την Κοινωνίαν, 1947. 
Ο Κώστας Πανόπουλος (1870-1952) υπήρξε λήσταρχος της επαρχίας Καλαβρύτων και της βόρειας Ηλείας. Καταγόταν από τα Μαζέικα Αχαΐας. Αναφέρεται ότι για μια τυπικά ασήμαντη αφορμή, αλλά όπως εξηγεί ο ίδιος, για κοινωνικά βαρύνουσες αιτίες και κυρίως εξαιτίας της εφιαλτικής και ατέλειωτης ένδειας οδηγήθηκε στην παρανομία. Έδρασε στην περιοχή Αχαΐας και Ηλείας την περίοδο 1895-1902. Ποτέ δεν έβαψε τα χέρια του με αίμα. Εκβίαζε πλούσιους και βοηθούσε χήρες και ορφανά. Συνήθως μεταμφιεζόταν σε καλόγερο και κάτω από το ράσο του έκρυβε τα όπλα του. Με τον τρόπο αυτό εξαπατούσε τις αρχές, οι οποίες δεν μπορούσαν να τον συλλάβουν. Ο τύπος της εποχής τον παρουσίαζε ως τον Βασιλιά των Βουνών. Τον συνέλαβαν ύστερα από κατάδοση, ενώ ετοιμαζόταν να διαφύγει και να μεταναστεύσει στις ΗΠΑ με τα λύτρα που είχε εισπράξει από την απαγωγή του συμβολαιογράφου Σπύρου Σταυρουλόπουλου το 1902. Στο κακουργιοδικείο καταδικάστηκε σε είκοσι χρόνια. Λόγω καλής διαγωγής απολύθηκε μετά τα δεκαπέντε και πραγματοποίησε το ταξίδι του στην Αμερική.
Αργότερα γύρισε στην Ελλάδα και το 1947 εξέδωσε το βιβλίο που προαναφέρθηκε. (Πηγή βιογραφικών στοιχείων: Ηλίας Τουτούνης)