Η Margaret Thatcher αντιμετώπισε δύο φορές, το 1983 και το 1985, την αποφασιστική άρνηση των συνέδρων του Συντηρητικού κόμματος στις προθέσεις της να καταργήσει το Εθνικό Σύστημα Υγείας της χώρας. Σύμφωνα με την τότε Πρωθυπουργό Μάργκαρετ Θάτσερ το Εθνικό Σύστημα Υγείας: κόστιζε πολύ.
Το NHS είχε θεσπιστεί και οργανωθεί από το Εργατικό κόμμα της Βρετανίας υπό τον Κλέμεντ Άττλη το 1948 και τη δεκαετία του ’80 απορροφούσε από 6,3% (1983) έως και 8,5% (1985) του Α.Ε.Π.
Ας σημειωθεί στο σημείο αυτό ότι ο Clement Attlee παραμένει σταθερά στην πρώτη θέση των προτιμήσεων των Βρετανών ακαδημαϊκών, ως ο σημαντικότερος Πρωθυπουργός του 20ου αιώνα.
Ωστόσο η Μ. Θάτσερ, τέταρτη στη σειρά των προτιμήσεων, βρήκε τον τρόπο να αντιδράσει, απαξιώνοντας όσο της ήταν δυνατό το θεσμό. Περιόρισε σταδιακά, αλλά δραστικά το προσωπικό και περιέκοψε σημαντικά τις οικονομικές παροχές προς το σύστημα. Το αποτέλεσμα ήταν η ραγδαία, κατά χιλιάδες πολίτες, αύξηση στους χρόνους αναμονής για τα χειρουργεία με τις ανάλογες επιπτώσεις όχι απλώς για την ποιότητα της ζωής, αλλά και για την επιβίωση αυτή καθ’ αυτή των ασθενών.
Για τον απαράδεκτο χαρακτηρισμό της ως Σιδηράς Κυρίας πρέπει να σημειωθούν τα εξής. Μετά από μια δεκαετία και πλέον η κόρη του παντοπώλη είχε ολοκληρώσει τις υπηρεσίες της προς το ανώτερο 10%. Τότε στις 28 Νοεμβρίου 1990 τα επιφανή στελέχη του κόμματός της την παραγκώνισαν. Τα ολέθρια αποτελέσματα της πολιτικής της και οι ιδεολογικές εμμονές της είχαν στο μεταξύ διαβρώσει την οικονομία της χώρας. Σχεδόν δύο χρόνια αργότερα θα έφτανε η Μαύρη Τετάρτη.
Ήταν στις 16 Σεπτεμβρίου 1992, όταν κάτω από την πίεση μιας ομάδας επενδυτών υπό τον George Soros η Κεντρική Τράπεζα της Αγγλίας εγκατέλειψε τη στήριξη του νομίσματος, έχοντας στο μεταξύ δαπανήσει περί τα 10 δις στερλίνες, που αντιστοιχούσαν στο 40% των συναλλαγματικών διαθεσίμων της Βρετανίας.
Οι επενδυτές – αποφεύγω συνειδητά τον παραπλανητικό ηθικολογικό όρο: κερδοσκόποι - είχαν εκτιμήσει σωστά ότι η στερλίνα είχε ενταχτεί στις 8 Οκτωβρίου 1990 στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών (ERM), όπου προβλέπονταν ένα εύρος διακύμανσης +/-6%, σημαντικά υπερτιμημένη, κυρίως έναντι του γερμανικού μάρκου (1 £: 2,75 DM).
Η πολιτική αστοχία της Μάργκαρετ Θάτσερ βασίζονταν σε μια υπερτροφική εκτίμηση για τις αντοχές και τις δυνατότητες της οικονομίας του Ηνωμένου Βασιλείου σε συνδυασμό με τις ανεδαφικές προσδοκίες της για αποδυνάμωση της γερμανικής οικονομίας μετά την επανένωση, στην ταχύτητα της οποίας είχε αντιταχτεί σθεναρά.
Το βρετανικό νόμισμα υποχώρησε κατά 17% σε σχέση με το αμερικανικό δολάριο μέσα σε μία εβδομάδα και έως 25% μέχρι το Δεκέμβριο του ίδιου έτους. Όταν μετά από πέντε εβδομάδες είχε οριστικοποιηθεί η υποτίμηση η στερλίνα είχε χάσει 15% έναντι του μάρκου και 25% έναντι του δολαρίου.
Η επίσημη ζημιά για την Κεντρική Τράπεζα και τον Βρετανό φορολογούμενο υπολογίστηκε στα 3,3 δις στερλίνες. Υποστηρίχτηκε ότι το επενδυτικό χαρτοφυλάκιο Quantum του Τζωρτζ Σόρος και ο ίδιος κέρδισαν ένα δις στερλίνες. Την επόμενη, στις 17 Σεπτεμβρίου 1992, η Βρετανία εγκατέλειψε οριστικά τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών (ERM), διαμαρτυρόμενη μάλιστα θρασύτατα για την υποτονική στήριξη των Ευρωπαίων εταίρων της και κυρίως των Γερμανών στην καταστροφική επίθεση που είχε δεχτεί.
Ο πυρήνας της οικονομικής της πολιτικής στη διάρκεια της θητείας της από το 1979 έως το 1990, αυτό δηλαδή που ονομάστηκε νεοφιλελευθερισμός, συνοψίζεται: 1) Στον υποδιπλασιασμό των άμεσων φόρων που κατέβαλε το εισοδηματικά και περιουσιακά ανώτερο 10%, από το 89% που ίσχυε από το 1932 στο 46% που διατηρείται μέχρι σήμερα. 2) Στον διπλασιασμό των έμμεσων φόρων από το 8% στο 15% και στη συνέχεια από τους διάδοχους της στο 17%. 3) Ο διπλασιασμός της ανεργίας. Το 1983 υπήρχαν 3,6 εκ. άνεργοι, διπλάσιοι σε αριθμό σε σχέση με το 1979. 4) Στην ενθάρρυνση και διευκόλυνση της αλματώδους ανάπτυξης των φορολογικών παραδείσων, αρχικά στα βρετανικά Νησιά της Μάγχης (Jersey, Guernsey, Isle of Man) με στενές διασυνδέσεις στο City του Λονδίνου, όπως προκύπτει από τις τριμηνιαίες στατιστικές καταστάσεις της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών (BIS). Σύμφωνα με τον ίδιο οργανισμό (Bank of International Settlement) από τις αρχές της δεκαετίας του ’80 σχεδόν τα μισά τραπεζικά περιουσιακά στοιχεία και οι υποχρεώσεις διακινούνταν μέσω υπεράκτιων χρηματοοικονομικών κέντρων (OFCs). Επίσης περίπου το ένα τρίτο των άμεσων ξένων επενδύσεων των πολυεθνικών εταιρειών διενεργούνταν μέσα από φορολογικούς παραδείσους.
Στην Ελλάδα η συζήτηση του νομοσχεδίου 1397/1983 του ΠΑ.ΣΟ.Κ. στη Βουλή άρχισε στις 23 Αυγούστου και ολοκληρώθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου 1983. Ήδη με την έναρξη η Ν.Δ. με εκπρόσωπο τον Ιωάννη Βαρβιτσιώτη δήλωνε ότι το Ν/Σ: είναι ένα πυροτέχνημα του ΠΑ.ΣΟ.Κ. για τον αποπροσανατολισμό του λαού από την οικονομική κρίση και την ικανοποίηση της αριστερής πτέρυγας που δυσφορεί για τις βάσεις.
Άλλοι εισηγητές της Ν.Δ. ωρύονταν ότι: φέρνετε ένα σοβιετικό νομοσχέδιο…τάζετε έναν σοβιετικό παράδεισο…ο κόσμος δεν γνώριζε τις μαρξιστικές προθέσεις σας και ξεγελάστηκε ψηφίζοντάς σας…η επιστημονική ιατρική τελείωσε στην Ελλάδα, τώρα αναλαμβάνουν δράση οι κομπογιαννίτες.
Μετά την ψήφιση του νόμου ο τότε εκπρόσωπος της αξιωματικής αντιπολίτευσης δήλωνε ότι όταν έρθει η Ν.Δ. στην Κυβέρνηση θα καταργήσει τον νόμο.
Στο βιβλίο του Η Αλλαγή Τελείωσε Νωρίς, που αναφέρεται στη δημιουργία του ΕΣΥ στην Ελλάδα, ο Παρασκευάς Αυγερινός σχολιάζει: Στον τομέα της πρωτοβάθμιας περίθαλψης είναι τα λεφτά, τα πολλά λεφτά, και δεν θα τον άφηναν στην ευθύνη του δημοσίου.
Χαρακτηριστική ως προς τη στάση και τη δραστηριότητα των αριστερών ηγεσιών, και όχι μόνο των εγχώριων, είναι η περίπτωση της Σχολής της Φρανκφούρτης: Carl Grünberg, Max Horkheimer, Theodor Adorno, Herbert Marcuse, Erich Fromm, Leo Löwenthal, Franz Neumann, Otto Kirchheimer, Friedrich Pollock, Jürgen Habermas, Oskar Negt.
Όταν ο Τέοντορ Αντόρνο, που ήταν ο ιθύνων νους της σχολής, αποκρυστάλλωσε και διατύπωσε την κεντρική θέση του: η αλλαγή συμβαίνει μόνο μέσω της ερμηνείας· η θεωρία είναι η πράξη, η επανάσταση είναι στάση και όχι ενέργεια, (Veränderung findet nur mittels Interpretation statt; die Theorie ist die Praxis, Revolution eine Haltung, nicht ein Akt) οι φοιτητές του τον χλεύασαν και έγραψαν στον πίνακα του αμφιθεάτρου που δίδασκε: όποιος αφήσει τον αγαπητό Αντόρνο να κυριαρχεί, θα κρατήσει τον καπιταλισμό για μια ζωή. (Wer nur den lieben Adorno läßt walten, der wird den Kapitalismus ein Leben lang behalten)
Σφοδρότατη κριτική στους προηγούμενους είχε ασκήσει ο Ούγγρος φιλόσοφος György Lukács. Τους καταλόγιζε ότι είχαν αναπτύξει μια διεστραμμένη ικανοποίηση για τη δυστυχία. Και ακόμη ότι ‘‘λούζονταν’’ στον ‘‘πόνο’’ για τις καταστροφές που προκαλούσε η οικονομική ολιγαρχία, τις οποίες παρακολουθούσαν από τη βεράντα του πολυτελούς ξενοδοχείου Grand Hotel Abgrund, στο χείλος της αβύσσου όπου φιλοξενούνταν από τους εύπορους, απολαμβάνοντας την πλούσια διαβίωση που τους εξασφάλιζε ο καπιταλισμός. (Der Spiegel, Nr 38/14.9.2019, s 116-118)
Ως προς τα προηγούμενα είναι ενδεικτικό και καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι η Σχολή της Φρανκφούρτης ιδρύθηκε το 1924 με τη γενναιόδωρη χορηγία του γερμανικής καταγωγής Αργεντίνου Lucio Felix José Weil, βαθύπλουτου κληρονόμου του μεγιστάνα του εμπορίου σιτηρών Hermann Weil.
Μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο η Σχολή της Φρανκφούρτης χρηματοδοτήθηκε αρχικά από τις αμερικανικές δυνάμεις κατοχής και αργότερα από το γερμανικό δημόσιο.
Κάπως έτσι δημιουργήθηκε η έκφραση κομμουνιστές των σαλονιών (Salonkommunisten).
#μελετη_Τσιοδρα #Μητσοτακης #ΣΥΡΙΖΑ