Όταν στις αρχές Μαρτίου 2014 ο Tim Cook, Διευθύνων Σύμβουλος της Apple, παρουσίασε το γνωστό πλέον smartwatch της εταιρίας οι προσκεκλημένοι σχεδιαστές και δημοσιογράφοι, συνηθισμένοι σε επαναστατικές πρωτοτυπίες, μάλλον απογοητεύτηκαν. Είχαν παραβλέψει ότι με τη συγκεκριμένη συσκευή η εταιρία πραγματοποιούσε την είσοδό της στον κλάδο της υγείας, προαναγγέλλοντας ότι σχεδίαζε να αναδειχτεί σύντομα σε έναν από τους βασικούς παίκτες στο χώρο. Σε πρώτη φάση σχεδιάστηκε μια εφαρμογή App3 σε συνεργασία με το Massachusetts General Hospital, που σκοπό έχει την έρευνα του κατά πόσο η κίνηση και η διατροφή μπορούν να θεραπεύσουν το διαβήτη. Η συγκεκριμένη εφαρμογή για τη συλλογή των απαραίτητων πληροφοριών ήταν εγκατεστημένη στο ρολόι, που είχε παρουσιαστεί. Ο κάτοχος δεν έχει παρά να τροφοδοτεί τη συσκευή με τα αναγκαία στοιχεία, η επεξεργασία των οποίων θα του παράσχει μια επισκόπηση της φυσικής του κατάστασης. Παράλληλα προγραμματίστηκαν να τρέξουν και άλλες εφαρμογές, βασισμένες στην υπολογιστική ισχύ της IBM. Θα αφορούν παρατηρήσεις για την εξέλιξη ασθενειών, όπως ο καρκίνος, το άσθμα ή η νόσος Parkinson και η μελαγχολία, σε συνδυασμό πάντα με τις καθημερινές συνήθειες και τον τρόπο ζωής του κάθε ενδιαφερομένου. Μελλοντικά κάθε iPhone και κάθε Apple Watch θα λειτουργεί και ως μια mini διαγνωστική συσκευή. Η Samsung απάντησε άμεσα με τη δική της εξειδικευμένη ηλεκτρονική πλατφόρμα. Οι πελάτες της μπορούν να ανεβάζουν τα δεδομένα που αφορούν τη φυσική τους κατάσταση και την πορεία της υγείας τους στην εφαρμογή S-Health. Είχε προηγηθεί η Google με το πρόγραμμα Health το 2008, που σε συνεργασία με ιδιωτικές κλινικές συγκέντρωνε στοιχεία ιατρικών φακέλων για επεξεργασία και κοινή χρήση. Το εγχείρημα τερματίστηκε άδοξα το 2012 μετά την παρέμβαση των αμερικανικών αρχών, ύστερα από καταγγελίες για παραβίαση των νόμων περί της προστασίας προσωπικών δεδομένων. Η πίστη όμως στο μέλλον της επιχειρηματικής ιδέας ήταν τέτοια, ώστε το 2014 το επανέφερε προσαρμοσμένο στις νομικές ανοχές της χώρας με την ονομασία Google Fit. Εννοείται ότι και η Microsoft είναι παρούσα με τη δική της πλατφόρμα Health Vault. Η αυτοπεποίθηση στη Silicon Valley, στην πατρίδα της ψηφιακής επανάστασης, συνοψίζεται στην άποψη: αν η τεχνολογία μπορεί να κάνει τα πάντα, γιατί να μη μπορεί να παρατείνει και τη ζωή. Στην επιστολή του προς τη νεογέννητη κόρη του ο ιδρυτής και ιδιοκτήτης της Facebook Mark Zuckerberg διερωτάται: μπορεί η γενιά μας να θεραπεύσει αρρώστιες, έτσι που να ζούμε υγιώς και περισσότερο; Το αμερικανικό περιοδικό Time σχολίασε μάλλον ειρωνικά τα προηγούμενα τονίζοντας: the company to cure death (η εταιρία που θα θεραπεύσει το θάνατο).
Ο Λουκιανός τον 2ο μ.Χ. αιώνα ήταν πιο αφοριστικός και ωμός στην κυνική διαπίστωσή του: Τοῖσι μὲν εὖ πράττουσιν ἅπας ὁ βίος βραχύς ἐστιν, τοῖς δὲ κακῶς μία νύξ ἄπλετός ἐστι χρόνος4.(για τους ευτυχισμένους ολόκληρη η ζωή είναι σύντομη, για τους δυστυχισμένους μια νύχτα είναι απέραντη) Η αρχιέρεια της pop Madonna (Louise Veronica Ciccone), γεννημένη το 1958 και έχοντας την τραυματική εμπειρία του πρόωρου θανάτου της μητέρας της, είναι η πιο γνωστή και διάσημη περίπτωση ανθρώπου που δέχεται συμβουλευτικές υπηρεσίες για να συμφιλιωθεί με την ηλικία της και το εύθραυστο και προσωρινό της ζωής. Ο Peter Ohnemus σκοπεύει να εκμεταλλευτεί αυτές τις αγωνίες επιχειρηματικά και έχει προετοιμαστεί ανάλογα. Η διαφορά του με τους προηγούμενους έγκειται στο ότι αυτός δεν παριστάνει μόνο τον ανιδιοτελή φιλάνθρωπο. Στο συνέδριο με την ονομασία Mobile Health που πραγματοποιήθηκε πρίν μερικές εβδομάδες στην Washington παρουσίασε τα μεγέθη που κατέγραψαν στις μελέτες τους η εταιρία συμβούλων McKinsey και η τράπεζα Goldman Sachs. Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά ο συνολικός κύκλος εργασιών στον κλάδο της υγείας μόνο στην αμερικανική αγορά έφτασε το 2014 τα τρία τρισεκατομμύρια δολάρια. Το ποσοστό ψηφιοποίησης είναι κάτω από το 10%. Σε μια πενταετία ή εφταετία αυτό θα έχει αλλάξει ριζικά, όπως υποστηρίζει ο ίδιος, επισημαίνοντας ότι τότε ο μεγαλύτερος πάροχος υγείας θα είναι κάποια εταιρία λογισμικού. Ο Peter Ohnemus πιστεύοντας ότι η επόμενη μέρα του κλάδου θα στηριχτεί στο δίπτυχο Mobile-Digital οργάνωσε τη δική του επιχείρηση με το όνομα Dacadoo το 2010 με έδρα Ζυρίχη και σχεδίασε τη δική του ηλεκτρονική πλατφόρμα. Η επιπρόσθετη λειτουργία στη δική του εφαρμογή ονομάζεται Health Score και με βάση τα δεδομένα που συλλέγουν οι συσκευές και τις πληροφορίες που εισάγει ο χρήστης αξιολογείται η φυσική και ψυχική του κατάσταση σε μια κλίμακα από το 1, που σημαίνει ότι πρακτικά είσαι νεκρός, έως το 1000, όπου θεωρείσαι Superwoman ή Superman. Τα στοιχεία που συγκεντρώνουν οι αισθητήρες διαβιβάζονται με Bluetooth στις ανάλογες εφαρμογές των φορητών συσκευών, οι οποίες με τη σειρά τους τις αποστέλλουν για αποθήκευση κατά κύριο λόγο σε κάποιο υπολογιστικό νέφος5, συνήθως ασφαλιστικού οργανισμού. Εννοείται ότι το εύρος των συλλεγομένων στοιχείων δεν περιορίζεται στην καταγραφή των παλμών, της πίεσης ή των επιπέδων σακχάρου. Περιλαμβάνει επίσης μεταβολικούς, ορμονικούς και ανοσολογικούς δείκτες, αρκεί κάποιος να παρακολουθεί το σώμα και τις διαθέσεις του τροφοδοτώντας επιμελώς τις ενδεδειγμένες εφαρμογές. Εκεί, στο γνωστό ως cloud, η προστασία των δεδομένων δεν εξασφαλίζεται πλήρως, αν υποτεθεί ότι αυτό ενδιαφέρει τελικά τους χρήστες. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε ποσοστό 70% οι ηλικιακές ομάδες των οικειοθελώς συμμετεχόντων είναι μεταξύ των 20 και 39 ετών. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της γερμανικής εταιρίας Infratest το ένα τρίτο των ερωτηθέντων δεν θα διαφωνούσε με την αξιολόγηση των ατομικών ιατρικών του δεδομένων από τρίτους. Θα ήταν μάλιστα και ευπρόσδεκτη, ειδικά αν αυτή συνοδεύονταν με κάποιο ποσοτικό και ποιοτικό κίνητρο, όπως θα ήταν μια έκπτωση στις ασφαλιστικές εισφορές και μια πιο εξατομικευμένη και διαρκής παρακολούθηση της ευεξίας του. Ο ασφαλιστικός γίγαντας Generali βρίσκεται μεταξύ αυτών, που από το επόμενο έτος σχεδιάζουν να ανταποκριθούν στην τάση που διαμορφώνεται με το πρόγραμμα Vitality, που θα προσαρμόζει τις τιμές ασφάλισης στον τρόπο ζωής των ασφαλισμένων, οι οποίοι θα επιτρέπουν τη στενή παρακολούθησή τους. Ανάλογο ενδιαφέρον εκδηλώνουν και οι φαρμακευτικές και φυσικά δε χρειάζεται να γίνει λόγος για τους εργοδοτικούς οργανισμούς. Για όσους δεν θέλουν να μετάσχουν αυτοβούλως, τη λύση στους ενδιαφερόμενους οργανισμούς την προσφέρουν οι hackers, στο χώρο των οποίων οι υπεξαιρέσεις από τραπεζικούς λογαριασμούς και πιστωτικές κάρτες θεωρούνται τετριμμένος αναχρονισμός. Η επίκαιρη τάση ακούει στο όνομα ιατρικά απόρρητα. Η αμερικανική ασφαλιστική Anthem αναγκάστηκε να παραδεχτεί ότι τον περασμένο Φεβρουάριο είχαν υποκλαπεί τα ιατρικά δεδομένα των περίπου 80 εκατομμυρίων πελατών της.
Αν ισχύουν οι υπολογισμοί της McKinsey οι δυνατότητες εξοικονόμησης πόρων μόνο στην αμερικανική αγορά αρχίζουν από τα 300 και φτάνουν μέχρι τα 450 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως. Η τάξη του μεγέθους είναι τέτοια και η τάση που διαμορφώνεται τόσο ισχυρή, ώστε οι διάφοροι προβληματισμοί περί προστασίας προσωπικών δεδομένων, ευγονικής6 και καταπάτησης, αν όχι άρσης της σφαίρας του ιδιωτικού αντιμετωπίζονται ως περσινά ξινά σταφύλια. Οι προσποιούμενες τις έκπληκτες Κυβερνήσεις των ισχυρών κυρίως χωρών απελευθερώνουν δυνάμεις και για τους δικούς τους προφανείς λόγους. Όταν δεν θα μπορούν πλέον να τις ελέγξουν, όπως συνέβη με την αποχαλίνωση της κίνησης κεφαλαίων και την επενδυτική τραπεζική, θα τις αναθεματίζουν κατηγορώντας τα αρπακτικά της αγοράς, που οι ίδιες ενθάρρυναν.
(Κύριες Πηγές:Der Spiegel, Time)
Παραπομπές:
1.Ψηφιοποίηση: Η διαδικασία μετατροπής στοιχείων όπως έγγραφου, κείμενου, εικόνας, αντικείμενου ή σήματος από αναλογική σε ψηφιακή μορφή για την εισαγωγή τους στον υπολογιστή, ώστε να μπορέσουν να αποθηκευτούν και να γίνουν αντικείμενο επεξεργασίας από τον χρήστη. (Εργαστήριο Πληροφοριακών Συστημάτων Υψηλών Επιδόσεων, Πανεπιστήμιο Πατρών)
2.Σφαίρα του Ιδιωτικού: Η Καθηγήτρια της Νομικής Φ Παπαρρηγοπούλου-Σκορίνη, στηρίζοντας την άποψή της στο στοιχείο του ελέγχου ή της εξουσίας, ορίζει την ιδιωτική ζωή ως “το δικαίωμα να διαμορφώνει καθένας τη ζωή του κατά τις πεποιθήσεις του, ανώνυμα και ανενόχλητα από ξένες επεμβάσεις. Το δικαίωμα αυτό του παρέχει την εξουσία να απαγορεύσει στους τρίτους να παραβιάσουν τον προσωπικό ατομικό του χώρο και την ανωνυμία του, απαγόρευση που περιλαμβάνει γεγονότα της ζωής του, τόσο του παρελθόντος, όσο και του μέλλοντος“ (Φ Παπαρρηγοπούλου-Σκορίνη, Η πληροφόρηση του κοινού δια του τύπου και η προστασία του κατηγορουμένου, ΝοΒ 1977, Σελ 282).
3.App: Πρόκειται για εφαρμογές που σε βοηθούν να αποκτήσεις πρόσβαση στις πληροφορίες που σε ενδιαφέρουν άμεσα, όπως στη μουσική σου, στην ομάδα σου, στις ειδήσεις ή στα κοινωνικά δίκτυα χωρίς να χρειάζεται να χρησιμοποιήσεις τον web browser. Η μεγαλύτερη διαφορά μεταξύ ενός Smartphone ή εν προκειμένω ενός Smartwatch και των άλλων συσκευών είναι ότι μπορείς να εγκαταστήσεις και να τρέξεις τις εν λόγω εφαρμογές.
4.Λουκιανού Επιγράμματα, Παλατινή Ανθολογία, Χ 28. Προτείνω να ακούσετε τον συγκεκριμένο στίχο θεσπέσια μελοποιημένο και ερμηνευμένο από το συγκρότημα Άβατον. Για τους πιο λαϊκούς από μας υπάρχουν επίσης και οι αξεπέραστοι ύμνοι περί την ματαιότητα των ανθρωπίνων: Το δρομολόι της ζωής, με τον Στέλιο Καζαντζίδη και Η μολυβιά, με τον Μανώλη Αγγελόπουλο.
5.Υπολογιστικό Νέφος: Cloud Computing. Ονομάζεται η κατ' αίτηση διαδικτυακή κεντρική διάθεση υπολογιστικών πόρων (όπως δίκτυο, εξυπηρετητές, εφαρμογές και υπηρεσίες) με υψηλή ευελιξία, ελάχιστη προσπάθεια από τον χρήστη και υψηλή αυτοματοποίηση.
Στο Υπολογιστικό Νέφος η αποθήκευση, η επεξεργασία και η χρήση δεδομένων, λογισμικού και υπηρεσιών γίνεται διαδικτυακά, μέσω απομακρυσμένων υπολογιστών σε κεντρικά Datacenter. Υπηρεσίες όπως η κατ' αίτηση παροχή εικονικών μηχανών, το διαδικτυακό ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ή τα κοινωνικά δίκτυα συχνά βασίζονται στην τεχνολογία του Υπολογιστικού Νέφους.
Οι χρήστες εξοικονομούν πόρους από την αγορά και συντήρηση λογισμικού, τη συντήρηση ακριβών εξυπηρετητών και εγκαταστάσεων αποθήκευσης δεδομένων. Το SaaS (Software as a Service) αποτελεί μια από τις εκδοχές του Υπολογιστικού Νέφους και αναφέρεται σε Λογισμικό που προσφέρεται διαδικτυακά ως Υπηρεσία στο Νέφος. (Εθνικό Πληροφοριακό Σύστημα Έρευνας και Τεχνολογίας)
6.Ευγονική: Κλάδος της Βιολογίας, ο οποίος συνεργάζεται με τη Γενετική και μελετά μεθόδους βελτίωσης του ανθρωπίνου είδους. Η ουσιαστική επιδίωξη της ευγονικής είναι η παρεμπόδιση του πολλαπλασιασμού ατόμων που παρουσιάζουν βασικές νοητικές, ψυχικές και σωματικές ανωμαλίες και η βελτίωση του ανθρώπινου γένους με την αναπαραγωγή των υγιών.