Ως την πρώτη περίπολο, συνέχισε ο Κρούζο, που δεν αστειεύεται με όσους παραβιάζουν τα σύνορα – έτσι τουλάχιστον το λένε αυτοί, κατά την άποψή τους τα σύνορα είναι αυτά που έχουν σημασία – μένει ακόμη λίγος χρόνος. Μερικά [ε]ξυπνοπούλια τραβούν κατά το δάσος, όμως κανένας δεν μπορεί να μείνει πολύ εκεί. Τα καταφύγια στην παραλία ελέγχονται τακτικά. Οι πιο έμπειροι από εκείνους που διανυκτερεύουν εκεί παράνομα κοιτάζουν να θαφτούν μέσα στην άμμο κάτω από τα απόκρημνα βράχια της ακτής, με ένα μαντηλάκι πάνω από το πρόσωπο κι ένα νεροκάλαμο στο στόμα για να αναπνέουν. Εάν καμιά φορά τύχει να βγεις περίπατο σ’ εκείνα τα μέρη τη νύχτα, δε βλάπτει να το έχεις υπόψη σου… Σίγουρα κάποιοι βρίσκουν φίλους στην παραλία…

Χωρίς να πει κάτι ο Κρούζο έκανε μια κίνηση με το χέρι που τα περιέκλειε όλα: τα μονοπάτια, την ψηλή ακτή, τη θάλασσα και τους ίδιους, στο παράθυρο στο δωμάτιο του Κρούζο, πίσω από την κουρτίνα.

Δεν ξέρουν τι να κάνουν. Πρώτα ο μεγάλος τους πόθος, που εδώ γίνεται ακόμη μεγαλύτερος, κι ύστερα να στέκουν εκειδά και να μην μπορούν να πάνε μήτε μπρος μήτε πίσω.

Ίσως όχι μόνο αυτό, αποκρίθηκε ο Έντ. Κάποιοι μπορεί να είχαν απλώς την περιέργεια, να ήθελαν να δουν μια φορά το νησί,** να είναι απλοί ταξιδιώτες σ’ ένα πολύ μικρό κομμάτι γης.

Προσκυνητές είναι Έντ, κι έχουν διανύσει τις μεγαλύτερες αποστάσεις του κόσμου.

Κι ύστερα…καταλήγουν εδώ;

Λουτς Ζάιλερ, Κρούζο. Σελ. 153-154.

* Strandvögte: Καθήκον αυτών των επιθεωρητών ήταν να ελέγχουν τις ακτές λίγο πριν τη δύση του ηλίου για να βεβαιωθούν ότι κανείς δεν βρισκόταν πια στην παραλία. (Σ.τ.Μ)

** Hiddensee: Νησί της Βαλτικής. Η αφήγηση τοποθετείται χρονικά στο τελευταίο έτος πριν την κατάρρευση του Τείχους του Βερολίνου. Την περίοδο εκείνη το νησί ανήκε στην επικράτεια της Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Γερμανίας. Ως ναυαγούς ο αφηγητής έβλεπε τους απόβλητους, τους λάτρεις της περιπέτειας, τους αιτούντες έξοδο από τη χώρα, έβλεπε τους ερωτευμένους, τους αποστάτες, που είχαν αποτύχει με κάποιον τρόπο και τους επίδοξους φυγάδες. (Σελ. 151)