Οι έρευνες για την υπόθεση Novartis, που ξεκίνησαν το 2015 στα πλαίσια του αμείλικτου ανταγωνισμού των πολυεθνικών κολοσσών, καθώς προχωρούν αποκαλύπτουν παράλληλα και την κανιβαλική ποιότητα των προηγουμένων, οι οποίοι μπορούν πλέον να χαρακτηρίζονται ως ένα σύγχρονο είδος μαυραγοριτών. Βέβαια αρκετοί είναι εκείνοι που υποστηρίζουν, και επιβεβαιώνονται από τα στοιχεία της φαρμακευτικής δαπάνης, ότι η ακραία υφαρπαγή στο χώρο της υγείας ξεκίνησε ήδη από το 1998. Μ’ άλλα λόγια δεν αποκλείεται η Novartis να αποτελεί την κορυφή του παγόβουνου.
Παρά τα έντονα αισθήματα οργής κι αποστροφής, και με τη δικαιολογημένη υποψία ότι στο τέλος δεν θα γίνει σχεδόν τίποτε ή ελάχιστα, θεωρώ προτιμότερο να μιλήσουν τα αποσπάσματα από κείμενα κάποιων ουδέτερων παρατηρητών της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας. Αν μένει μια απορία μετά κι απ’ αυτά, αυτή έχει να κάνει με το ερώτημα του πως κάποιοι συνεχίζουν να αισιοδοξούν για μια ειρηνική και αμοιβαία επωφελή συνύπαρξη λαού και αστών. Ειδικά όταν στην ελληνική εκδοχή τους οι δεύτεροι, στη συντριπτική τους πλειοψηφία, όχι μονό δεν διαθέτουν εθνική συνείδηση, αλλά μάλλον ούτε καν συνείδηση.
Ο Αμερικανός γιατρός Σάμιουελ Γκρίντλεϊ Χάου (1801– 1876), πολέμιος της δουλείας στις ΗΠΑ, ενταγμένος στις δυνάμεις των Ελλήνων Επαναστατών ως χειρουργός, αναφερόμενος στη διαχείριση των δανείων κατά την περίοδο του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα, σχολίαζε το 1828: Στον τύπο δημοσιεύονταν κατηγορίες και αντεγκλήσεις που ξεσκέπαζαν αισχρή παραμέληση του καθήκοντος, καταχρήσεις και ολοφάνερες κλεψιές, σε τέτοιο βαθμό, που φυσικά όπου και να γινόταν θα ’ταν αίσχος μα πολύ περισσότερο εδώ, που τα χρήματα αυτά χρειάζονταν για τη σωτηρία ολόκληρου του Έθνους. Και όλα αυτά έγιναν από ανθρώπους που στο στόμα τους είχαν συνεχώς τη λέξη ελευθερία, πατριωτισμός, φιλανθρωπία και φιλελληνισμός. Ακόμα το κοινό δεν έχει ιδέα για την αδιάντροπη σπατάλη ενός μεγάλου μέρους του δανείου και για τις απειράριθμες καταχρήσεις που γίνανε.
Μερικά χρόνια πριν η Α' Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου, 20 Δεκεμβρίου 1821 - 16 Ιανουαρίου 1822, και πάντως πριν τη χορήγηση των λεγομένων δανείων της ανεξαρτησίας του 1824-5, ψήφιζε την προδρομική διάταξη που σήμερα είναι γνωστή ως νόμος περί της ευθύνης των υπουργών. Η διαχρονική αποτελεσματικότητα του νόμου, όσον αφορά την προστασία πολιτικών εμπλεκομένων σε οικονομικά σκάνδαλα, είναι περίτρανα αποδεδειγμένη.
Στο μνημόνιο του επίσης Αμερικανού δικηγόρου και διπλωμάτη Πωλ Α Πόρτερ, αρχηγού της αμερικανικής αποστολής στην Ελλάδα το 1947 ενόψει της οικονομικής βοήθειας του δόγματος Τρούμαν, αναφερόταν μεταξύ άλλων: Εδώ δεν υφίσταται κράτος σύμφωνα με τα δυτικά πρότυπα. Αντ’ αυτού υπάρχει μια χαλαρή ιεραρχία ατομιστών πολιτικών, μερικοί από τους οποίους είναι χειρότεροι από άλλους, που είναι τόσο απασχολημένοι με τον προσωπικό τους αγώνα για εξουσία, ώστε δεν έχουν το χρόνο να αναπτύξουν οικονομική πολιτική, ακόμη κι αν υποθέσουμε ότι έχουν την ικανότητα.
Υπάρχει μεγάλη ανομοιομορφία εις το βιοτικόν έπίπεδον και τα εισοδήματα ανά την Ελλάδα. Οι κερδίζοντες, δηλαδή οι βιομήχανοι, οι έμποροι, οι κερδοσκόποι και οι μαυραγορίται, διάγουν έν πλούτω και χλιδή, το πρόβλημα δε αυτό ουδεμία κυβέρνησις το αντιμετώπισεν αποτελεσματικώς. Εν τω μεταξύ αι λαϊκαί μάζαι περνούν μιαν αθλίαν ζωή.
Αυτή η κλίκα είναι αποφασισμένη, πάνω απ’ όλα, να προστατεύσει τα οικονομικά της προνόμια, όποιο κι αν είναι το κόστος σε ό, τι αφορά την οικονομική υγεία της χώρας.
Κλείνω μ’ ένα άκρως επίκαιρο απόσπασμα από το Λαϊκόν και Μακάβριον Ευθυμογράφημα του έγκυρου ανατόμου της ελληνικής πραγματικότητας Ηλία Πετρόπουλου: Εξάλλου, δεν πρέπει να συγχέεται η έννοια του Απατεώνος με την έννοια του Κλέφτη. Ο Απατεών είναι ο αριστοκράτης αδερφός του Κλέφτη. Ο Απατεών δεν παραγνωρίζει την Βούληση του Άλλου. Όμως ο Απατεών διαθέτει ανώτατη τεχνική-είναι ο διανοούμενος του είδους-, δεν επιθυμεί να ανήκει στον Υπόκοσμο, ούτε ο Υπόκοσμος τον αγκαλιάζει. Ο μάγος Απατεών κλέβει το Ναι του Άλλου. Απέναντί του ο Κλέφτης παραμένει απλός χειρώναξ.
Και μια υπενθύμιση: Δεν μπορούμε να απαγορεύσουμε κανέναν να μας συμπεριφέρεται ως χρήσιμους ηλίθιους· να μας αξιοποιεί όμως ως τέτοιους μπορούμε να το εμποδίσουμε.
Παραπομπές:
1 Ηλίας Πετρόπουλος, Εγχειρίδιον του Καλού Κλέφτη, Εκδόσεις Νεφέλη 1990, Σελ 9, 27.
2 Samuel Gridley Howe, Η Σπατάλη του Ελληνικού Δανείου: κερδοσκοπίες και καταχρήσεις. Περιοδικό Ιστορική Επιθεώρηση, Οκτώβριος 1971, Σελ 73.
3 Πολυμέρης Βόγλης, Ο Paul Porter και η Αμερικανική οικονομική αποστολή στην Ελλάδα, Μνήμων, 2005, Σελ.290, 292-3