Ύστερα η ζωή συνεχίζεται κανονικά κι αδιατάρακτα. Αυτή η συμπεριφορά είναι από τους βασικούς λόγους που το κακό παραμένει αγιάτρευτο και κακοφορμίζει. Οι αθώες ψυχές και οι αγαθοί άνθρωποι δεν είναι απαραίτητα οι περισσότεροι. Αξίζουν όμως όσο οι περισσότεροι. Κι αυτό επειδή συγκροτούν αυτό που θα μπορούσε να οριστεί ως το πολύτιμο κρίσιμο κοινωνικό μέγεθος.

Οι αρνητικές κοινωνικές επιπτώσεις από την πολιτική συμπεριφορά των ανεξίκακων, αλλά και ευκολόπιστων συνανθρώπων μας, δεν μπορούν να εξαλειφθούν. Όταν τα προηγούμενα δεν είναι προϊόντα ψυχρού υπολογισμού, μπορούν να μετριαστούν με την υπεύθυνη ενημέρωση. Αν δεν θέλουμε να κρυβόμαστε πίσω από λέξεις και έννοιες, υπεύθυνη ενημέρωση σημαίνει τεκμηριωμένη και εξαντλητική παρουσίαση γεγονότων, απαλλαγμένη ακόμη κι από ασυνείδητες σκοπιμότητες και καθοδηγητισμούς.

Εξαντλητική όμως μπορεί να είναι μόνο η Τριαδική Θεότητα. Η δική μας σκέψη περιορίζεται στη δυαδικότητα του Ιανού, του μυθικού συμβόλου της κριτικής μεγαλοφυΐας. Η προσέγγισή μας μπορεί να είναι αμφίπλευρη, χωρίς να είναι ευθυνόφοβη, πάντα και μόνο απέναντι στα γεγονότα, και έτσι να γίνεται αμερόληπτη, χωρίς να καταντάει ουδέτερη. Όπως θα έχει γίνει κατανοητό, το θεμέλιο και ο πυρήνας όλων των προηγούμενων είναι τα γεγονότα. Τις ιδέες, τις σκέψεις και τις έμφυτες ικανότητες να διακρίνουμε το σωστό από το λάθος τις διαθέτουμε όλοι· τα γεγονότα αγνοούμε. Σ’ αυτά οικοδομείται η αντικειμενική* αλήθεια.      

Αν τα προηγούμενα φαντάζουν χρήσιμα, αλλά επίσης δυσνόητα ή και ανιαρά, υπάρχουν πιο άμεσοι και πρακτικοί τρόποι να εξακριβώσει κάποιος την ειλικρίνεια του συνομιλητή που δηλώνει ότι ενδιαφέρεται για το καλό του. Να προσέχει τα μάτια του. Τα μάτια είναι τα παράθυρα της ψυχής. Τα μάτια δεν λένε ψέματα. Αν πιστέψουμε τον Μεγάλο Ναπολέοντα, τότε τα μάτια που μοιάζουν με εκείνα της κίσσας καταμαρτυρούν φαυλότητα. Και η φαυλότητα είναι δηλωτική της ανηθικότητας, της διαφθοράς, της έλλειψης χρηστότητας και της ακεραιότητας, ιδιαίτερα κατά την άσκηση διοίκησης, εξουσίας**. Αρκετοί άνθρωποι, κυρίως στο χώρο πολιτικής, έχουν μάτια κίσσας. Και για να παραφράσω τον Μπαλζάκ, υπάρχουν άνθρωποι που μπορεί να γίνουν μεγάλοι πολιτικοί, αλλά πάντα θα είναι μικροαπατεώνες.

* Παρόμοιες κατά μία έννοια ήταν και οι αντιλήψεις του Walter Lippmann, 1889 – 1974, για την αντικειμενική ενημέρωση. Ωστόσο ο Γουόλτερ Λίπμαν, θεωρούμενος ως ο Πάπας της σύγχρονης αμερικανικής δημοσιογραφίας, εγκλωβίζονταν στην αντιφατικότητα που προκαλούσαν οι καθοδηγητικές απαιτήσεις του. Αποκαλούσε τη μεγάλη πλειοψηφία του πληθυσμού συγχυσμένη αγέλη, η οποία πρέπει να δαμάζεται μην τυχόν οργιστεί και καταστρέψει τα πάντα, και γι' αυτό, όπως πίστευε ο ίδιος, η δημοκρατία απαιτούσε τη βιομηχανία της συναίνεσης.

**[< αρχ. φαυλότης: `προστυχιά, ανικανότητα΄] Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.