Η τίσις τοποθετείται στο τέλος της νομοτελειακής αλυσίδας ὕβρις → ἄτη → νέμεσις → τίσις και δηλώνει την αντάξια πληρωμή, την ευθύδικη τιμωρία, την παραδειγματική συντριβή των αλαζόνων.

Στα διαλαμβανόμενα του παρόντος σχολίου η τίσις παίρνει τη μορφή ενός φαινομενικά δίκαιου φόρου, ο οποίος αν τελικά επιβληθεί, ο περιβόητος ενφια, για κάποιες τουλάχιστον κατηγορίες ιδιοκτητών, θα μοιάζει μάλλον αστείος.

Πέρα από τον αποπροσανατολιστικό και ίσως ψυχαγωγικό χαρακτήρα της φασαρίας για το ήσσονος σημασίας θέμα της προεδρίας του ΕΣΡ, της συζήτησης για τη ρύθμιση του δημοσίου χρέους και της διαπραγμάτευσης για τα εργασιακά, η κοινωνία και οι ηγέτιδες ομάδες της πορεύονται με προσποιητή αμεριμνησία στη διακεκαυμένη ζώνη του ιδιωτικού χρέους. Ενός χρέους των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων που στα χρόνια της κρίσης παίρνει σταδιακά τη μορφή ενός τεράστιου ναρκοπεδίου, το οποίο όταν ενεργοποιηθεί, δεν θα συμπαρασύρει στην κατάρρευση μόνο την οικονομία στο σύνολό της. Με μια άλλη ανάγνωση και οπωσδήποτε από ένα ορισμένο σημείο και μετά οι εν λόγω οφειλές συνιστούν τη χρηματοοικονομική διάσταση της καθολικής πλέον αποστροφής της πλειονότητας των πολιτών προς τους ηγήτορές τους.

Money talks, Bullshit walks¹.

Θυμόσοφο Αμερικανικό Ρητό.

Ο πολιτισμός του κοινωνικού αποκλεισμού που στηρίζεται στη θεσμοθετημένη ασυδοσία δεν ενδημεί μόνο στη χώρα μας. Αλλ’ αυτό είναι γνωστό. Εκείνο που συνήθως μας διαφεύγει αφορά τα μεγέθη. Και μια απλή ανάγνωση τους αρκεί για να δείξει ότι οι περισπούδαστες θεωρίες των απολογητών της πλουτοκρατίας αποτελούν προφάσεις εν αμαρτίαις. Σ’ αυτό που σίγουρα θα μπορούσε να συμφωνήσει κάποιος με τους κυρίους αυτούς είναι ότι οι μεταρρυθμίσεις καθίστανται πλέον, εκτός από επιτακτικές, και αναπόφευκτες. Η ριζική διαφορά μας έχει να κάνει με το περιεχόμενο και το στόχο των αλλαγών. Το γεγονός ότι η εδώ συγκυβέρνηση εξαρτά την πολιτική της επιβίωση από την έκβαση της σύγκρουσης με ορισμένους κατσαπλιάδες² της εντόπιας κλεπτοκρατίας προσθέτει στοιχεία δραματικότητας. Στις πολιτισμένες χώρες της Εσπερίας η σοβούσα αντιπαράθεση μπορεί να στερείται θυμικής έντασης και υποκριτικών ικανοτήτων, τα αναπληρώνει όμως με κολοσσιαίους κεφαλαιακούς όγκους, οι οποίοι της προσδίδουν χαρακτηριστικά τιτανομαχίας.

Η εφετινή απονομή του βραβείου στον 69χρονο, βρετανικής καταγωγής, οικονομολόγο Angus Deaton, Καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Princeton, επιβεβαιώνει την πολιτική χροιά της απόφασης. Η εργασία που τιμάται αποτελεί μια έμμεση αλλά και τεκμηριωμένη κριτική στη Σχολή του Σικάγο (Milton Friedman). Ο Economist σχολίασε Milton’s paradigm lost. Υπενθυμίζω ότι θαυμαστές και θιασώτες της εν λόγω οικονομικής θεωρίας υπήρξαν ο Ronald Reagan και η Margaret Thatcher. Εκτός αυτού όμως, όπως υποστηρίζει η γερμανική Welt, στην εργασία του Angus Deaton επιβραβεύεται μια εμπεριστατωμένη άποψη που έχει τη δυναμική να διαμορφώσει ή τουλάχιστον να επηρεάσει την πολιτική σκέψη.

Η κλιμάκωση της μάλλον περιττής προεκλογικής αντιπαράθεσης φέρνει στο επίκεντρο των συζητήσεων το πρόβλημα του δημόσιου χρέους, της διαχείρισης και της εξυπηρέτησής του. Η επιτακτικότητα και το μέγεθος του ζητήματος, που πανθομολογουμένως αίρει και κυριαρχικά δικαιώματα του κράτους, δεν ενδείκνυται για ψηφοθηρική εκμετάλλευση. Η απλή ανάγνωση των πινάκων και των αριθμών που παρατίθενται αρκεί για μια τέτοια διαπίστωση. Η πολιτική όμως παράδοση της δημαγωγίας στη χώρα μας, σχεδόν επιτάσσει τη λαϊκίστικη αξιοποίηση του οικονομικού αδιεξόδου.