Περί ψυχής
καὶ ψυχή, εἰ μέλλει γνώσεσθαι αὑτήν, εἰς ψυχὴν αὐτῇ βλεπτέον
(και η ψυχή, αν είναι να γνωρίσει τον εαυτό της, πρέπει να κοιτάξει σε ψυχή)
Πλάτων, Αλκιβιάδης μείζων 133b.
Στην Επικεφαλίδα: Several Circles, Wassily Kandinsky,1926.
Brexit Forecast
Τι είναι λάθος, αν δεν το καταλαβαίνει εκείνος που το κάνει.
Ευριπίδης, Μήδεια.
Οι άνθρωποι επιθυμούν έναν κόσμο, όπου το καλό και το κακό μπορούν να διακρίνονται μεταξύ τους με σαφήνεια. Η έμφυτη και ακατάσβεστη αυτή επιθυμία προέρχεται από την τάση που έχουν να εκφέρουν κρίσεις προτού καταλάβουν. Αυθόρμητα και παρορμητικά. Σ’ αυτήν ακριβώς την επιθυμία θεμελιώνονται οι θρησκείες και οι ιδεολογίες. Έτσι δυσκολεύονται να συμφιλιωθούν με την Ιστορία. Αυτό συμβαίνει μόνο όταν μπορέσουν να μεταφράσουν τη σχετικότητα και την αμφισημία της Ιστορίας στο δικό τους αποδεικτικό και δογματικό ιδίωμα. Απαιτούν κάποιος να έχει δίκαιο.
Ωστόσο σε μια χαοτική και δυσδιάκριτη πραγματικότητα το δίκαιο είναι συχνά αμφίβολο, πολυδιάστατο και όχι προφανές. Έτσι οι άνθρωποι, δηλαδή σχεδόν όλοι μας, πορευόμαστε προς το μέτωπο, όπως τους καλούς στρατιώτες του Γιάροσλαβ Χάσεκ: χωρίς να ξέρουμε γιατί και, το πιο σκανδαλώδες, χωρίς αυτό να μας ενδιαφέρει. Οι Βρετανοί είναι ήδη εκεί. Οι υπόλοιποι ας θυμηθούμε τον μεγάλο Μπίσμαρκ: Οι ηλίθιοι μαθαίνουν απ’ τα λάθη τους· οι έξυπνοι απ’ τα λάθη των άλλων.
Εικόνα Επικεφαλίδας: The Art of Jane Tomlinson.
Έλληνες θυμηθείτε την Ιστορία σας.
“Bayrak bir milletin özgürlük alâmetidir.”
Mustafa Kemal, 10 Eylül 1922, İzmir.
Στις 19 Αυγούστου 1922 ο Αρχιστράτηγος Γεώργιος Χατζανέστης ή Χατζηανέστης τηλεγραφούσε από τη Σμύρνη στον Υποστράτηγο Φράγκου στο πολεμικό μέτωπο που είχε αρχίσει να καταρρέει: Ως να μη ήρκει η ακατάσχετος υποχώρησις, ήτις τείνει να μετατραπή εις φυγήν, εμπρησμοί, ατιμώσεις, βιασμοί, σφαγαί συμπληρούσι την απαισίαν εικόνα…οι δειλοί, οι άνανδροι, οι φυγάδες ας απέλθωσι συναποφέροντες μετ’ αυτών το αίσχος και την ατίμωσιν, αλλ’ οι πιστοί εις τον όρκον των, οι αληθείς άνδρες, οι Έλληνες, όσοι κι αν είναι, να παραμείνωσιν εκεί ακλόνητοι1…
Την ίδια εκείνη ημέρα σε ραδιοφωνικό διάγγελμά του προς τον Ελληνικό Στρατό ο Μουσταφά Κεμάλ έλεγε: Έλληνες θυμηθείτε την Ιστορία σας και σταθείτε να δώσετε μια μάχη2!
Σε συνομιλία του με τον Σπύρο Μαρκεζίνη στην Άγκυρα το 1971 ο Ισμέτ Ινονού παραδέχονταν ότι: ο Ατατούρκ ‘‘έβγαζε το καπέλο του’’ στους Έλληνες Στρατιώτες3.
Στις 30 Μαΐου 1921 ( ν. η. 12 Ιουνίου 1921) ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος Α΄ έφτανε στη Σμύρνη για να αναλάβει την ονομαστική αρχιστρατηγία του Ελληνικού Στρατού στη Μικρά Ασία. Η ελληνική ηγεσία είχε τοποθετήσει μια τουρκική σημαία στο δάπεδο της εισόδου του Διοικητηρίου, την οποία ο Έλληνας Βασιλιάς δεν δίστασε να πατήσει για να εισέλθει.
Στις 11 Σεπτεμβρίου 1922 το σκηνικό επαναλήφθηκε. Τώρα όμως ήταν η τουρκική ηγεσία που είχε τοποθετήσει μια ελληνική σημαία στο δάπεδο της εισόδου του Διοικητηρίου για να περάσει από πάνω της ο Μουσταφά Κεμάλ. Ο Μουσταφά Κεμάλ αρνήθηκε. Είπε - αυτό που αναφέρεται στην επικεφαλίδα - : η σημαία είναι το σύμβολο της ελευθερίας ενός λαού. Ύστερα διέταξε να την μαζέψουν.
Παραπομπές:
1-2. Βασίλης Ι. Τζανακάρης, Δακρυσμένη Μικρασία, Μεταίχμιο 2013, σελ 767-768.
3. Σπύρος Β. Μαρκεζίνης, Πολιτική Ιστορία της Συγχρόνου Ελλάδος, Πάπυρος 1973, τόμος Ι, σελ 84-86.
Cesaret!
Türk kardeş halkına geçmiş olsun diliyorum. Hayatını kaybeden insanlara Allah'tan rahmet diliyorum.
Bu zor ve acı durumulara rağmen unutmamalıyız: Derdi Veren Allah Dermanı da Verir.
Ἐγέρθητι
Ο χρόνος τρέχει πάει μπροστά.
Φοβάμαι απ`την αγάπη μου ποτέ πως δε θ`αφήσω να σβήσει μέσα μου ό,τι λες για να το διατηρήσω.
Κι αν μου ζητάς να φτάσω εγώ πιο πέρα απ`όπου πήγες είναι ο φόβος μου διπλός και οι ελπίδες λίγες.
Ίσως ο τρόπος να ’ναι αλλιώς μιας και η γη κινείται, μα στην ουσία που` ναι μια, το παν φωταγωγείται.
Ο χρόνος τρέχει πάει μπροστά κι ο νους ακολουθάει, μα η καρδιά που` ναι τρελή πίσω ξαναγυρνάει.
Στίχοι:Μανώλης Ρασούλης.
Μουσική:Πέτρος Βαγιόπουλος.
Ερμηνεία: Γιώργος Λίζος.
Φωτογραφία επικεφαλίδας Danny Greer.
Η Απόδειξη της Εξουσίας
Αυτοί οι απατεώνες, θα έλεγε κανείς ότι είναι εξωγήινοι. Όταν σου κοπανάνε τις πιο δυσάρεστες παρατηρήσεις, το πρόσωπό τους ακτινοβολεί από ευχαρίστηση. Δεν χρησιμοποιούν παρά καμιά εξηνταριά λέξεις και εκφράζονται με μικρές φράσεις που δεν περιέχουν ποτέ πάνω από τέσσερις λέξεις. Ο λόγος τους, τονισμένος από δύο ή τρείς ακαταλαβίστικους τεχνικούς όρους, εκφράζει το πολύ μία ή δύο ιδέες, ιλιγγιωδώς πρωτογενείς. Αυτοί οι άνθρωποι δεν ντρέπονται που είναι αυτοί που είναι· δεν έχουν κανένα σύμπλεγμα κατωτερότητας. Ιδού η απόδειξη της εξουσίας τους.(Μίλαν Κούντερα, Η Αθανασία, Εστία 1991, σελ 146)
Η εικόνα της Karen Anderson, University of Exeter, είναι μια αλληγορική και σχετικά ακριβής αποτύπωση της ελληνικής πολιτικής και κοινωνικής πραγματικότητας.
Κασέμ Σουλεϊμανί
Η δολοφονία του Επικεφαλής των Φρουρών της Επανάστασης, Qassem Soleimani, που διατάχτηκε από τον Αμερικανό Πρόεδρο, παρακάμπτοντας μάλιστα το Κογκρέσο, προσθέτει μια εξαιρετικά επικίνδυνη διάσταση στην έννοια του ασύμμετρου πολέμου: η κρατική τρομοκρατία, που μέχρι τώρα τηρούσε έστω κάποια μέτρα και προσχήματα, γίνεται απροκάλυπτα προσωπική και επισημοποιείται.
Ο πρώην Αμερικανός Αντιπρόεδρος και υποψήφιος Πρόεδρος του Δημοκρατικού Κόμματος Joe Biden αξιολόγησε την ενέργεια λέγοντας ότι: ο Πρόεδρος Τράμπ μόλις πέταξε δυναμίτη σε μια πυριτιδαποθήκη. Ο Ανώτατος Θρησκευτικός Ηγέτης Ali Khamenei ορκίζεται ότι η εκδίκηση θα είναι σκληρή. Οι συνέπειες είναι εντελώς απρόβλεπτες. Οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να θεωρούν ότι βρίσκονται σε πόλεμο με το Ιράν, τονίζει ο Alistair Burt, πρώην Υπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου για τη Μέση Ανατολή. Η γερμανική ηγεσία καθιστά υπεύθυνο τον Αμερικανό Πρόεδρο για τις όποιες εξελίξεις. Το πόσο ανθεκτική είναι η σιιτική Εύφορη Ημισέληνος και πόσο σκληροτράχηλοι οι Ιρανοί είχε αποδειχτεί ήδη απο τον οκταετή πόλεμο Ιράν- Ιράκ κατά τη δεκαετία του 1980.
Το πετρέλαιο καταγράφει ήδη άνοδο κατά τουλάχιστον 3,84%, φτάνοντας ήδη στα 68,92 δολάρια το βαρέλι (06:21:53 AM EST MI) Υπενθυμίζεται ότι από τα Στενά του Ορμούζ στον Περσικό Κόλπο διακινούνται το 25% του πετρελαίου που καταναλώνεται συνολικά στον κόσμο και το 30% του φυσικού αερίου. Τα ευρωπαϊκά και ασιατικά χρηματιστήρια κινούνται αρνητικά.
Ο Ιρανός Ρόμελ, αλλά και ένα από τα πιο επικίνδυνα άτομα στον κόσμο, όπως χαρακτηρίζονταν από δυτικούς ο 62-χρονος Στρατηγός Κασέμ Σουλεϊμανί, υπήρξε ο νικητής του ISIS και ο κακός δαίμονας της Al-Qaeda. Ήταν επίσης αυτός που είχε καθοδηγήσει τη Hezbollah στην επιτυχή απόκρουση των ισραηλινών δυνάμεων το 2006 στον δεύτερο πόλεμο του Λιβάνου. Σύμφωνα με έναν από τους σημαντικότερους γνώστες των θεμάτων της Μέσης Ανατολής, τον αείμνηστο Peter Scholl-Latour, η περιβόητη Zahal, που θεωρούνταν αήττητη και είχε κατηγορηθεί για υπερβολική χρήση βίας, είχε υποχρεωθεί σε αναδίπλωση. Για 20 χρόνια έχαιρε της απολύτου εμπιστοσύνης του Μεγάλου Αγιατολλάχ Αλί Χαμενεΐ, με τον οποίο συνομιλούσε απευθείας. Ο Αλί Χαμενεΐ τον χαρακτήριζε ως Ζώντα Μάρτυρα της Επανάστασης. Αν και άνθρωπος χαμηλών τόνων, γόνος φτωχής οικογένειας αγροτών από την επαρχία Kerman, είχε καταστεί θρύλος στο Ιράν. Η αποδοχή του στον ιρανικό λαό έφτανε στο 83% και ξεπερνούσε εκείνην του Προέδρου Χασάν Ρουχανί και του Υπουργού των Εξωτερικών Μοχαμάντ Ζαρίφ. Το κύρος του Κασέμ Σουλεϊμανί στη Βαγδάτη, τη Δαμασκό και τη Βηρυτό υπερέβαινε εκείνη των διπλωματών.
η μωρία του κηρύγματος
ἐπειδὴ γὰρ ἐν τῇ σοφίᾳ τοῦ Θεοῦ οὐκ ἔγνω ὁ κόσμος διὰ τῆς σοφίας τὸν Θεόν, εὐδόκησεν ὁ Θεὸς διὰ τῆς μωρίας τοῦ κηρύγματος σῶσαι τοὺς πιστεύοντας· ἐπειδὴ καὶ Ἰουδαῖοι σημεῖον αἰτοῦσι καὶ Ἕλληνες σοφίαν ζητοῦσιν.
Παῦλος, Προς Κορινθίους Α', 1,21-22.
(Επειδή οι άνθρωποι, ζώντας στη δημιουργία που αποκαλύπτει τη δεινότητα του Θεού, δεν μπόρεσαν να κατανοήσουν τον Θεό με την κρίση και την ευφυία τους, αξίωσε ο Θεός να διαφυλάξει και να λυτρώσει τους αφοσιωμένους ταπεινούς με την απλοϊκή αφέλεια του κηρύγματος. Επειδή οι Ιουδαίοι απαιτούν υπερφυσικές αποδείξεις και οι Έλληνες αναζητούν ακλόνητους φιλοσοφικούς συλλογισμούς)
Κιτς, Κοινοτοπία & Μοντερνισμός
Το κιτς είναι η μετάφραση της βλακείας των κοινοτοπιών στο γλωσσικό ιδίωμα της ομορφιάς και της συγκίνησης. Με δεδομένη την επιτακτική ανάγκη να είμαστε αρεστοί και να κερδίζουμε έτσι την προσοχή των περισσοτέρων, η αισθητική των μέσων της μαζικής επικοινωνίας είναι αναπόφευκτα η αισθητική του κιτς· κι όσο τα μέσα μαζικής επικοινωνίας μας αγκαλιάζουν και διεισδύουν σ’ όλη τη ζωή μας, το κιτς γίνεται η καθημερινή αισθητική και ηθική μας.
Αλλά ως το πιο συγκλονιστικό και πιο σκανδαλώδες στην αντίληψή μας παραμένει το εξής: η βλακεία δεν εξαφανίζεται μπροστά στην επιστήμη, την τεχνική, την πρόοδο, τον εκσυγχρονισμό. (κλικ στην εικόνα για τη συνέχεια)
Κλιματικές Υποκρισίες
Τα δάκρυα των πολιτικών για την καταστροφή του πλανήτη είναι επιδεικτική υποκρισία στα πλαίσια του πολιτικού καθωσπρεπισμού. Τα δάκρυα των πολιτών για την καταστροφή του πλανήτη είναι μια ακόμη τάση στο lifestyle με το σωστό συνειδησιακό υπόβαθρο, κυρίως όμως με υποδείξεις σε άλλους.
Το ανθρώπινο είδος, που θεωρεί την επιβίωσή του στη Γη αυτοκρατορικά και μυωπικά αυτονόητη, δεν μπορεί να καταστρέψει τον πλανήτη. Μπορεί όμως να δυσκολέψει αρκετά τη δική του ζωή και ακόμη περισσότερο τη ζωή των απογόνων του. Και επειδή οι περισσότεροι κάτοικοι της Γης ζουν ήδη δύσκολα, η μεγάλη φασαρία γίνεται από και για τους δυτικούς. Αυτό που κυρίως απειλείται είναι η δική τους αμέριμνη άνεση στη μακάρια απόλαυση των αγαθών του καταναλωτισμού. Στην ουσία δηλαδή ο σκοπός και το περιεχόμενο της ζωής τους. Αυτό θέλουν να προστατέψουν.
Πιο συγκεκριμένα: οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατ’ άτομο και κατ’ έτος φτάνουν τώρα στους 4,35 τόνους. Η Συμφωνία των Παρισίων για την Κλιματική Αλλαγή (2015) είχε θέσει ένα όριο στους 2,1 τόνους κατ’ άτομο και κατ’ έτος. Το όριο είναι τέτοιο που στο μεταξύ κανείς δεν πιστεύει στην επίτευξη αυτού του στόχου. Ο πίνακας που επισυνάπτεται στο τέλος του σχολίου (μετά το read more και μεγεθύνεται με κλικ) είναι εύληπτος και αποκαλυπτικός για το ποιοι και πόσο ρυπαίνουν. Στη Σουηδία, χώρα καταγωγής της ιπποτικής ακτιβίστριας Γκρέτα Τούνμπεργκ, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα για το 2017 φτάνουν στους 5,1 τόνους κατ' άτομο σε ετήσια βάση και είναι αυξημένες κατά 87,5% σε σχέση με το 1990. Και τότε υπήρχαν οικολογικές ανησυχίες και κινήσεις.
Ωστόσο τα στοιχεία αμφισβητούνται και με την ευθύνη των ίδιων των ειδικών. Ήταν το 1991 όταν οι βαθύπλουτοι επιχειρηματίες αδερφοί Charles και David Koch είχαν χρηματοδοτήσει υπογείως διάφορους λομπίστες, συνωμοσιολόγους και επιστήμονες-σκουπίδια για να παρουσιάσουν μια διαφορετική πραγματικότητα και να αποδείξουν ότι τα επιστημονικά συμπεράσματα που αφορούν το κλίμα είναι πάντα αμφισβητήσιμα1.
Αν όλοι στρέφαμε κατά 2/3 τη διατροφή μας στην ωμοφαγία θα περιορίζαμε τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά 1,3 τόνους το χρόνο. Θα καλύπταμε δηλαδή το μισό δρόμο. Λέω άν.
Στο βιβλίο του Learning to Die in the Anthropocene και σε άρθρα στους New York Times, που έχουν γίνει viral, ο συγγραφέας Roy Scranton λέει κάπου ότι αν πραγματικά θέλουμε να σώσουμε τον πλανήτη, ας αυτοκτονήσουμε.
Παραπομπή:
1 The Economist, August 31st-September 6th 2019, page 36. Το περιοδικό χρησιμοποιεί τον όρο junk scientists. Ο σκοπός τους ήταν να αποτρέψουν την πολιτική του τότε Προέδρου George H W Bush που αφορούσε τον περιορισμό των αερίων ρύπων. Κάτι τέτοιο θα έπληττε τα επιχειρηματικά συμφέροντα των αδερφών C & D Koch.