Ostmark
Σύντομο αφιέρωμα στους κατοίκους του Ανατολικού Βασιλείου1 και μια αξιολόγηση Γερμανού Δημοσιογράφου για τους συμπολίτες και την κοινωνία του.
I. Αλλά οι Γερμανοί όλοι κολλάνε στο αναγκαίο, και γι’ αυτό υπάρχει ανάμεσά τους τόσο πολύ το κακότεχνο και τόσο λίγο το ελεύθερο, το γνήσια ευχάριστο. Αυτό όμως μοιραία θα υποφερόταν, αν δεν ήταν αυτοί οι άνθρωποι αναίσθητοι για κάθε ομορφιά ζωής, αν δεν βάραινε τέτοιο λαό παντού, η κατάρα του θεομίσητου αφύσικου.
Οι αρετές των Γερμανών δεν είναι παρά λαμπερό κακό. Δεν είναι παρά καταναγκαστικά έργα δειλού φόβου, δουλικού μόχθου, αποσπασμένα από μια ρημαγμένη καρδιά, και αφήνουν απαρηγόρητη κάθε αγνή ψυχή, που της αρέσει να τρέφεται με την ομορφιά, και που, χαϊδεμένη από την ιερή αρμονία των ευγενικότερων κράσεων, δεν αντέχει την κραυγαλέα κακοφωνία στη νεκρή τάξη αυτών των ανθρώπων. Friedrich Hölderlin2, Hyperion an Bellarmin.
II.Οι περισσότεροι Γερμανοί επίσης και σήμερα δεν είναι ούτε ξενοφοβικοί, ούτε ρατσιστές. Δεν θα σταματούσαν ποτέ ένα λεωφορείο για να βρίσουν τρομοκρατημένους πρόσφυγες. Υπάρχει όμως μια συνάφεια ανάμεσα στη σιωπή των πολλών και τους εμπρησμούς των λίγων. Δύσκολα θα πυρπολούσε3 κάποιος σήμερα καταλύματα προσφύγων, αν δεν ένιωθε τη σιωπηλή επιδοκιμασία εκατομμυρίων άλλων και αν δεν ήταν σίγουρος για την αδιαφορία ακόμη περισσότερων εκατομμυρίων. Markus Feldenkirchen4. Nie wieder!
Παραπομπές:
1. Ανατολικό Βασίλειο. Το γνωστό σήμερα ως Österreich ή Austria μεσόγειο κράτος της Κεντρικής Ευρώπης, των 84 χιλ Km2 και των 8,5 εκατομμυρίων κατοίκων. Γενέτειρα του Wolfgang Amadeus Mozart, ο οποίος έγραψε μουσικές που δεν είναι αυτού του κόσμου και του Adolf Hitler, ο οποίος έκανε εγκλήματα, που επίσης δεν ήταν αυτού του κόσμου. Είχε μετονομαστεί σε Ostmark μετά την προσάρτησή της (Anschluss) στο Τρίτο Ράιχ.
2. Johann Christian Friedrich Hölderlin, 20 Μαρτίου 1770 – 7 Ιουνίου 1843. Μείζων και Εθνικός Γερμανός λυρικός ποιητής. Το έργο του γεφυρώνει την κλασική σχολή στη λογοτεχνία με τη ρομαντική. Αγάπησε την ποίηση της ελληνικότητας σε όλες τις δυνατές εκφάνσεις της.
3. Bundeskriminalamt. Σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Εγκληματολογική Υπηρεσία της Γερμανίας (BKA) το έτος 2015 σημειώθηκαν 924 επιθέσεις, μεταξύ αυτών και 65 εμπρησμοί, κατά προσφυγικών καταλυμάτων και καταγράφηκαν, μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου του ίδιου έτους, 1.610 αδικήματα προερχόμενα απο δεξιούς (rechtsmotiviert), που σχετίζονταν με τη διαμονή αιτούντων άσυλο. (Πηγές: https://de.wikipedia.org/wiki/Liste von Angriffen in Deutschland, faz.net)
4. Markus Feldenkirchen, 25.02.2016, SPIEGEL ONLINE. #Zivilcourage. http://spon
Η Ελπίδα.
Ελπίδα δεν είναι η βεβαιότητα στην αίσια έκβαση μιας προσπάθειας. Ελπίδα είναι η πίστη στο ότι ένας αγώνας έχει νόημα.
Václav Havel,1936-2011, Τσέχος πολιτικός και δραματουργός. Τελευταίος Πρόεδρος της Τσεχοσλοβακίας και πρώτος Πρόεδρος της Τσεχίας.
Στην επικεφαλίδα: Η Ανθισμένη Αμυγδαλιά. Ο θρίαμβος της ελπίδας απέναντι στον παγωμένο βοριά. Δημιουργία του Vincent van Gogh, 1853-1890. Στην εποχή του ο καλλιτέχνης, που αυτοκτόνησε στα 37 του μόνος, φτωχός και παραγνωρισμένος, έχοντας πουλήσει όλο κι όλο ένα έργο ως τότε, είχε δεχθεί επικριτικά σχόλια για την υπερβολική φωτεινότητα των έργων του. Οι σπουδαιογέλοιοι κριτικοί στην πλειοψηφία τους αγνοούσαν, όπως και συνεχίζουν να αγνοούν, ότι το φως είναι η άλλη λέξη για την αλήθεια, η αποκάλυψη της οποίας αποτελούσε πάντα τον τελικό στόχο της πραγματικής τέχνης.
Θέλω θανείν μάλλον ή ζην
Θέλω θανείν μάλλον ή ζην.
Ο τελευταίος χρόνος είν’ αυτός. Ο τελευταίος των Γραικών
αυτοκρατόρων είν’ αυτός. Κι αλίμονον
τι θλιβερά που ομιλούν πλησίον του.
Εν τη απογνώσει του, εν τη οδύνη
ο Κυρ Θεόφιλος Παλαιολόγος1
λέγει «Θέλω θανείν μάλλον ή ζην».
Ψαλμός ΝΖ΄
Σε περιόδους ηθικής παρακμής και προϊούσας διαθφοράς οι γνώστες των Ιερών Γραφών προτείνουν την ανάγνωση του ψαλμού νζ΄ του Προφήτη και Βασιλιά Δαβίδ:
2 Εἰ ἀληθῶς ἄρα δικαιοσύνην λαλεῖτε; εὐθείας κρίνετε οἱ υἱοὶ τῶν ἀνθρώπων; 3 καὶ γὰρ ἐν καρδίᾳ ἀνομίαν ἐργάζεσθε ἐν τῇ γῇ, ἀδικίαν αἱ χεῖρες ὑμῶν συμπλέκουσιν. 4 ἀπηλλοτριώθησαν οἱ ἁμαρτωλοὶ ἀπὸ μήτρας, ἐπλανήθησαν ἀπὸ γαστρός, ἐλάλησαν ψευδῆ. 5 θυμὸς αὐτοῖς κατὰ τὴν ὁμοίωσιν τοῦ ὄφεως, ὡσεὶ ἀσπίδος κωφῆς καὶ βυούσης τὰ ὦτα αὐτῆς, 6 ἥτις οὐκ εἰσακούσεται φωνῆς ἐπᾳδόντων, φαρμάκου τε φαρμακευομένου παρὰ σοφοῦ. 7 ὁ Θεὸς συντρίψει τοὺς ὀδόντας αὐτῶν ἐν τῷ στόματι αὐτῶν, τὰς μύλας τῶν λεόντων συνέθλασεν ὁ Κύριος· 8 ἐξουδενωθήσονται ὡσεὶ ὕδωρ διαπορευόμενον· ἐκτενεῖ τὸ τόξον αὐτοῦ ἕως οὗ ἀσθενήσουσιν. 9 ὡσεὶ κηρὸς τακεὶς ἀνταναιρεθήσονται· ἔπεσε πῦρ ἐπ᾿ αὐτούς, καὶ οὐκ εἶδον τὸν ἥλιον. 10 πρὸ τοῦ συνιέναι τὰς ἀκάνθας αὐτῶν τὴν ράμνον, ὡσεὶ ζῶντας, ὡσεὶ ἐν ὀργῇ καταπίεται αὐτούς. 11 εὐφρανθήσεται δίκαιος, ὅταν ἴδῃ ἐκδίκησιν· τὰς χεῖρας αὐτοῦ νίψεται ἐν τῷ αἵματι τοῦ ἁμαρτωλοῦ. 12 καὶ ἐρεῖ ἄνθρωπος· εἰ ἄρα ἐστὶ καρπὸς τῷ δικαίῳ, ἄρα ἐστὶν ὁ Θεὸς κρίνων αὐτοὺς ἐν τῇ γῇ.
Σοφοί δε Προσιόντων.Κ Π Καβάφης.
Θεοί μεν γαρ μελλόντων, άνθρωποι δε γιγνομένων, σοφοί δε προσιόντων αισθάνονται.
Φιλόστρατος, Τα ες τον Τυανέα Aπολλώνιον, VΙΙΙ, 7
Οι άνθρωποι γνωρίζουν τα γινόμενα.
Τα μέλλοντα γνωρίζουν οι θεοί,
πλήρεις και μόνοι κάτοχοι πάντων των φώτων.
Εκ των μελλόντων οι σοφοί τα προσερχόμενα
αντιλαμβάνονται. Η ακοή
αυτών κάποτε εν ώραις σοβαρών σπουδών
ταράττεται. Η μυστική βοή
τούς έρχεται των πλησιαζόντων γεγονότων.
Και την προσέχουν ευλαβείς. Ενώ εις την οδόν
έξω, ουδέν ακούουν οι λαοί.
K.Π. Kαβάφης,1863-1933, Μείζων Αλεξανδρινός Ποιητής.
Στην προμετωπίδα ανώνυμη δημιουργία του 1630, αγνώστου καλλιτέχνη, στο Chicago Art Institute. Το έργο τιτλοφορείται Spanish. Δωρεά των κληρονόμων του Samuel Gans στο Μουσείο. Σιωπηλή συντριβή και εναγώνια ικεσία. Ο απόμακρος και ρακένδυτος σοφός στην επίγνωση της ματαιότητας των εκκλήσεων και του αναπόδραστου της μοίρας των λαών, που ουδέν θέλουν να ακούσουν και ουδέν ακούουν. 'Ισως γι αυτό κάποιοι λένε ότι αυτοί που ξέρουν δε μιλούν κι όσοι μιλούν δεν ξέρουν.
Κλαυσίγελος Αυτοσαρκαστικός
ΥΠΟΒΟΛΗ ΔΗΛΟΣΕΟΣ
Διά της παρούσησ μου δηλώ, εντός στη δήλοσή μου
λαβών γνόσιν ο έφορος κε άνεφ χαρτοσήμου
ότη δεν έχο κότταιρον και ούτε λοιμουζήνα
άνεργος όντος πάσχωντος σινίθος από πίνα.
Η μύτηρ η γενήσαντος προσφέρων τας θηλάσεις,
ζη εκ δανείον, δορεών κε πρόθιμος διά βάσεις,
κε η μικρά μου αδελφή βαρύνας να νιστέβη,
έχη εξάγη τα χαρτιά διά να μεταναστέβη.
Το Ξέσπασμα ενός Πρωθυπουργού
Το Ξέσπασμα ενός Πρωθυπουργού
Σε μια αγανακτισμένη και προφητική δήλωσή του μετά την πραξικοπηματική ανατροπή του πολιτικού του αντιπάλου Παναγή Τσαλδάρη, την 1η Οκτωβρίου 1935 από τον Στρατηγό Γεώργιο Κονδύλη, ο δύο φορές Πρωθυπουργός Θεμιστοκλής Σοφούλης δήλωνε:
Κοπτόμεθα πάντες και εκτραγωδούμεν τον κίνδυνον τον απώτερον του κομμουνισμού, δια να καλύψωμεν τον κίνδυνον τον οποίον ημείς οι ίδιοι δημιουργούμεν, οι προστάται δήθεν και υπερασπισταί του αστικού καθεστώτος. Τα μίση μας, αι ασχήμιαι, η εμπάθεια, η οποία έχει αποκορυφώσει τον διχασμόν του Έθνους και δημιουργήσει τον κίνδυνον, έναν κίνδυνον σύροντα το Έθνος εις την πλήρην καταστροφήν και την τελείαν αποσύνθεσίν του αυτός είναι ο προσεχής, ο ορατός, ο απτός κίνδυνος. Η καταφρόνησις προς πάσαν ηθικήν αξίαν και προς πάσαν ηθικήν έννοιαν έχει κλονίσει πλέον τα θεμέλια του κοινωνικού καθεστώτος, ώστε να μη υπολείπεται πλέον εις τους ενδεχόμενους ανατροπείς του κοινωνικού καθεστώτος βαρύ έργον. (Στο Κ Κωστής, Τα κακομαθημένα παιδιά της ιστορίας, Σελ 639,Πόλις,2013)
Στίχοι Του Ιερού Κορανίου
Στίχοι Του Ιερού Κορανίου
bismillahirrahmanirrahim
(Εν ονόματι του οικτίρμονος και ελεήμονος Θεού)
Βεβαίως, οι πιστεύσαντες και οι οπαδοί της εβραϊκής θρησκείας,
οι Χριστιανοί και οι Σαβαίοι και πάντες όσοι επίστευσαν εις τον Θεόν
και εις την ημέραν την κρίσεως, πράττοντες τα αγαθά, θα ανταμειφθώσι
παρά του Κυρίου των, ουδένα φόβον θα έχωσι και δεν θα πενθήσωσι1.
Η θρησκεία δεν επιβάλλεται.
Η αληθής οδός διακρίνεται αρκούντως της πεπλανημένης2.
Μετάφραση και Ερμηνεία Στίχων του Γεράσιμου Πεντάκη:
1.Στο εδάφιο αυτό ο Μωάμεθ δηλώνει ότι οι άνθρωποι οποιαδήποτε θρησκεία κι αν ακολουθούν, αν πιστεύουν στο Θεό και στη μέλλουσα κρίση και πράττουν το αγαθό μπορούν να σωθούν.
2.Στους συγκεκριμένους στίχους ο Μωάμεθ απευθύνεται σ’ εκείνους τους Μουσουλμάνους, οι οποίοι εξανάγκαζαν τα παιδιά τους, που ακολουθούσαν την ειδωλολατρία, να ασπαστούν τον Ισλαμισμό.
(Το Ιερό Κοράνιο, Κεφάλαιο 2o Στίχοι 59 και 257. Σελίδες 19 & 41.Δεύτερη Έκδοση, Δημιουργία, Εκδότης ΑΠ. Α. Χαρίσης.)
Ο Θρίαμβος του Θανάτου
Στο συγκεκριμένο έργο του 1562, ο Φλαμανδός Pieter Bruegel der Ältere, πραγματεύεται τον θρίαμβο του θανάτου επί της ζωής. Πρόκειται για μια δημιουργία στον απόηχο της καταστροφής από την επιδημία της πανώλης, που είχε στοιχίσει τη ζωή στο 1/3 των κατοίκων της Ευρώπης. Δύο αιώνες μετά τη συμφορά η γηραιά ήπειρος δεν είχε κατορθώσει να επουλώσει τις βαθιές πληγές της. Ο καλλιτέχνης, απαισιόδοξος από τη φύση του, δεν έβλεπε στην εποχή του παρά σκηνές βίας και λεηλασίας. Παντού κυριαρχούσε ο τρόμος, η πείνα και η αρρώστια. Ο ουρανός σκοτεινιάζει από τους καπνούς των πόλεων που καίγονται. Στην ήρεμη θάλασσα επιπλέουν μόνο μισοβυθισμένα ναυάγια. Σκορπισμένα πτώματα στο χώρο. Ένας υπέρτερος στρατός σκελετών προσεγγίζει τους λιγοστούς ζωντανούς, οι οποίοι είτε προσπαθούν να διαφύγουν, είτε κάποιοι από αυτούς, ως η μόνη πράξη θάρρους και αγωνιστικότητας στο έργο, αμύνονται. Σε ένα εκτεταμένο αριθμό σκηνών οι νεκροί, που συμβολίζονται από τους σκελετούς, παρουσιάζονται να σκοτώνουν με διάφορους τρόπους: αποκεφαλίζουν, απαγχονίζουν, πνίγουν ή εξαπολύουν άγρια και λιμασμένα σκυλιά εναντίον των ζωντανών. Άλλοι τελειώνουν στον τροχό ή κάτω από το τσεκούρι και την αιχμή των δοράτων. Ο Χάρος ιππεύει ένα κόκκινο άλογο κραδαίνοντας το δρεπάνι του. Ένας περιδεής μουσικός, που τον συνοδεύει ένας σκελετός με βιολί, δίνει τη μουσική υπόκρουση διαβάζοντας μια παρτιτούρα, που την κρατάει μια κυρία με αλλόκοτα ήρεμη έκφραση. Η φαινομενικά εξωπραγματική τριάδα ίσως και να προοικονομεί μια διάδοχη κατάσταση.
Παρά την τραγικότητα και τον συμβολισμό των επιθέσεων στη γαλλική πρωτεύουσα, των πλέον θανατηφόρων στην Ευρώπη τα τελευταία 11 χρόνια, μετά από αυτά της Μαδρίτης το 2004, η παραπομπή μπορεί και να φαντάζει υπερβολική. Για τους ανθρώπους όμως στη Μέση Ανατολή, κυρίως στη Συρία και το Ιράκ, παραμένει μια μακάβρια καθημερινή πραγματικότητα.
On-line gallery: The Triumph of Death. Museo del Prado, Madrid.
H Γενοκτονία, ο Ν Φίλης και οι Όμοιοι.
Ο μεγάλος μυστικός ποιητής της Αγγλίας William Blake, 1757-1827, αναφέρει ως παροιμίες της κόλασης τους εξής αφοριστικούς στίχους: Οδήγα την καρότσα και τ’ αλέτρι σου πάνω από των νεκρών τα κόκαλα. Το κομμένο σκουληκάκι συγχωρεί τ’ αλέτρι.
Ειδικότερα ο Σουηδός Ψυχίατρος, Εγκληματολόγος και Κομμουνιστής, έως το έτος σταθμό 1956, Nils Bejerot, 1921-1988, δημιούργησε και χρησιμοποίησε το 1973 για πρώτη φορά τον όρο Σύνδρομο της Στοκχόλμης για να περιγράψει την κατανόηση και να εξηγήσει τη συμπάθεια των θυμάτων προς τους δράστες. Η ταύτιση με τον επιτιθέμενο είναι ένας τρόπος που το ίδιο το εγώ υπερασπίζεται τον εαυτό του. Όταν το θύμα πιστέψει στις ίδιες αξίες και αρχές με τον θύτη, αυτός παύει να εκλαμβάνεται ως απειλή. Σύμφωνα με το FBI περί τα οκτώ στα εκατό θύματα βιοπραγίας παρουσιάζουν ενδείξεις συνδρόμου της Στοκχόλμης. Κάπου εκεί βρίσκονται και τα πραγματικά ποσοστά των σκουλικιών της χώρας, που συγχωρούν τ' αλέτρι.