Αντί ενός ακόμη ανιαρού ‘‘πολιτικού’’ σχολίου που θα εξηγεί τους κομματικούς τακτικισμούς ως το χρέος προς την πατρίδα, κι άλλα ηχηρά παρόμοια¹ παραθέτω ένα ποίημα του μεγάλου αλεξανδρινού, που ερμηνεύει επαρκώς την παρούσα κατάσταση και προλέγει ακριβώς ότι θ’ ακολουθήσει.

Μπορεί βέβαια να πέφτω έξω. Αλλά σε μια χώρα και σε μια εποχή, όπου κανείς και κυρίως ‘‘πολιτικός’’ δεν δεσμεύεται απ’ ότι λέει² , γιατί θα έπρεπε η εγκυρότητα μιας ‘‘πολιτικής’’ εκτίμησης να απασχολεί τον απλό πολίτη. Με μια άλλη διατύπωση η υποταγή των πολιτών στις απαιτήσεις της πολιτικής ορθότητας αποτελεί μια από τις πιο βασικές πηγές εισοδήματος και υπεροχής του πολιτικού προσωπικού. Η πολιτική ορθότητα δηλαδή συνιστά τη συνέχιση της θρησκοληψίας με πολιτικούς όρους.

There’s no such thing as society.

Margaret Thatcher,

Women's Own,31 October 1987.

Καθώς οι θεωρίες περί ανοιχτής κοινωνίας αποκαλύπτονται ως τα απόλυτα fake news της σύγχρονης κοινωνικής πραγματικότητας και ο αργός θάνατος της μεσαίας τάξης ως το βρώμικο μυστικό της παγκοσμιοποίησης, οι οπαδοί των λαϊκιστών γίνονται το νέο προλεταριάτο: υπόσχεση για τους μέν, απειλή για τους δε.

Οι αποκλεισμένοι απέναντι στους κοσμοπολίτες, η περιφέρεια απέναντι στο κέντρο, οι Somewheres απέναντι στους Anywheres. Η σύγκρουση, αν και εκ πρώτης όψεως εκφράζεται με οικονομικούς όρους, είναι πρωτίστως πολιτισμική. Αυτό που απαιτείται τώρα είναι μια πολιτισμική επανάσταση με κύριο πρόταγμα την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τους πολιτικούς. Με ουσιαστικές πράξεις στο εδώ και στο τώρα και όχι με φλύαρες υποσχέσεις για τη μέλλουσα ζωή.

Οι πολιτικές προτιμήσεις του κεφαλαίου και ο μεγάλος εξισωτής.

Σύμφωνα με τον Michael Sandel, καθηγητή πολιτικής φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Harvard, ο φιλελευθερισμός έχει την ολέθρια τάση να μετατρέπει τη δημοκρατία σε πλουτοκρατία¹.

Ο φιλελευθερισμός θεμελιώνεται στην ύπαρξη ορισμένων δικαιωμάτων, όπως της έκφρασης γνώμης από αντιφρονούντες ή τη θρησκευτική και γενικότερα πολιτισμική ελευθερία των μειοψηφιών, όσο ισχνές κι αν είναι. Η ιεράρχηση και η προστασία των δικαιωμάτων αυτών φέρνει συχνά τον φιλελευθερισμό απέναντι στις κοινωνικές πλειοψηφίες.

“Peace is impossible, war is improbable”

Raymond Aron, 1905-1983.

Μετά την προσέγγιση Trump- Kim και την αποτυχία της Συνάντησης των G7 στον Καναδά μια ιδιότυπη ψυχροπολεμική νοσταλγία έρχεται να προστεθεί στον σκεπτικισμό και στην αμηχανία του ευρωπαϊκού διευθυντηρίου. Το κυρίαρχο ερώτημα που συμπυκνώνει την αγωνία των ημερών διατυπώνεται στην πρόταση: ποιος θα σώσει τη Δύση;

Η τάση για αναπόληση φυσικά και δεν δημιουργείται από κάποια αόριστη ρομαντική διάθεση, αλλά από τη σαφή γνώση ότι το κενό που αφήνουν οι Αμερικανοί στην Ευρώπη δεν μπορεί να το καλύψει η Γερμανία και ακόμη ότι οι συνθήκες ευνοούν την περαιτέρω διείσδυση κυρίως της Κίνας¹, αλλά και της Ρωσίας. Ο βαθμός της σημερινής κατήφειας θα μπορούσε να εκτιμηθεί αν έπαιρνε κάποιος υπ’ όψη του τις δηλώσεις του Γερμανού Υπουργού των Εξωτερικών Heiko Maas μετά την απόφαση των Αμερικανών να αποδεσμευτούν από την ιρανική συμφωνία, ο οποίος υποστήριζε ότι η συγκεκριμένη απόφαση έχει τη δυναμική να προκαλέσει ρήγματα στη Βορειοατλαντική Συμμαχία.

Η αντιπαραβολή του χάρτη των αποτελεσμάτων του δημοψηφίσματος της 16^ης Απριλίου 2017 στην Τουρκία, με την έκταση που αναγνωρίστηκε στη χώρα με τη συνθήκη των Σεβρών της 28^ης Ιουλίου 1920 δείχνει σ’ ένα ικανοποιητικό βαθμό αυτό που θα ήταν η Τουρκία, αν αποτύγχανε ο Mustafa Kemal και το Εθνικό Κίνημα των Τούρκων. Με μια διαφορετική διατύπωση οι περιοχές του evet, με εξαίρεση τον Ανατολικό Πόντο, ταυτίζονται εν πολλοίς με τα υπολείμματα της ηττημένης Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που θα συνιστούσαν το νέο κράτος.